Tuku ki Tu’a Viola Ulakai mei he Letiō Tonga: Fokotu’u mei he Palēmia Featured
Viola Ulakai tuapotu ki to'omata'u
Nuku’alofa, 21 ‘Epeleli 2016. Kuo tu’utu’uni ki he Poate Komisoni Fakamafolalea 'a Tonga ke fakamalōlō’i ‘a Viola Ulakai mei he ngāue ‘i he ‘aho ‘aneafi Pulelulu 20 ‘Epeleli 2016.
Ko e tu’utu’uni foki ‘eni ki he Poate makatu’unga ‘i he tohi na’e fakahoko atu mei he ‘Eiki Minisitā ki he Ngaahi Pisinisi ‘a e Pule’anga Hon. Poasi Tei ‘i he ‘aho 15 ‘o ‘Epeleli 2016 Fika 'o e Tohi (Reference) MPE/P14/L244/16.
‘Oku mahino mai foki ko e tohi ‘a e Minisitā ‘o e Ngaahi Pisinisi ‘a e Pule’anga ki he Sea Poate Komisoni Fakamafolalea na’e makatu’unga ia mei he tohi ‘a e Palēmia ‘Akilisi Pohiva ki he Minisitā Poasi Tei ‘i he ‘aho 13 ‘o ‘Epeleli ‘o fakahoko kiai ‘ene launga. Na'a ne fokotu’u atu ai pe ki he Minisitā ke tuku ki tu’a (suspend) ‘a Viola Ulakai kae vahe pe pea ke fakahoko leva ha fakatotolo fekau’aki mo e ngaahi tukuaki’i ‘oku fakahoko kiate ia. Ko e tohi 'eni 'a e Palēmia na'e fakahoko 'i he 'ulu'i tohi 'a e Potungāue Ako pea ko e kaveinga 'o e tohi ko e "Fakahā 'a e ta'efiemālie 'i he founga ngāue 'a Viola Ulakai, Komisoni Fakamafolalea 'a Tonga" (Expression of Concern over Actions of Mrs. Viola Ulakai, Tonga Broacasting Commission).
Ko e palakalafi faka'osi 'o e tohi 'a e Palēmia ki he Minisitā na'e fakamulituku 'aki 'a e fakalea 'o pehe ni;
"In light of the aforementioned concerns, I write herein to recommend for your consideration that Mrs. Viola Ulakai be suspended with pay while investigation is undertaken to address her actions" (Makatu'unga he ngaahi ta'efiemālie 'i 'olunga, 'oku ou fokotu'u atu ke tuku ki tu'a 'a Viola Ulakai kae vahe pe pea ke fakahoko leva ha fakatotolo fekau’aki mo e ngaahi tukuaki’i ‘oku fakahoko fekau'aki mo ia).
‘Oku mahino foki koe tu’utu’uni ‘eni mei ‘olunga hange ‘oku tau anga maheni kiai pea ‘oku malie ‘a hono fakahoko ‘e he laine ‘o e mafai ‘a e tu’utu’uni ko’eni ‘o ‘ikai toe fehu’ia pe koe toe sio atu ki hano ola ‘oku hanganaki mai mei he kaha’u. Ko e poini ‘e 4 na’e fakamamafa ai ‘a e tohi ‘a e Minisitā ki he Sea ‘o e Poate Komisoni Fakamafolalea ‘a Tonga Tapu Panuve ke makatu'unga mei ai 'a e tu'utu'uni kia Viola ‘a ia na’e anga pehe ni;
1. Ko e ‘imeili ‘a Viola Ulakai ‘o fehu’ia ‘a e tu’unga taukei (expertise) ‘a Siaosi Pohiva ‘oku ne fehu’ia ai ‘a e tu’unga taau ‘o e EQAP.
2. Ko e fakafōtunga mo e natula ‘o e ngaahi ‘imeili ‘a Viola Ulakai ‘oku faka’uhinga ia ko hano ‘ohofi pe tukuhifo ‘a e ngeia ‘o e Palēmia ka koe Ministā Ako pea uesia ai hono ongoongo lelei pehe ki he Potungāue. ‘Oku toe uesia heni ‘a e vā ‘o e Pule’anga mo e SPC pea ‘oku ‘i ai ‘enau tui koe sipinga ko’eni ko hano ‘ohofi faka-taautaha ‘a e Palēmia ka ‘oku ‘ikai koe taumu’a ma’a e Letiō Tonga.
3. 'I he'enau vakai koe ‘imeili ‘a Viola Ulakai ko hono ‘ohofi ‘a e ngaahi fokotu’utu’u fo’ou (reforms) ‘a e Potungāue Ako ‘a ia ‘oku ‘ikai ha’a ne kaunga kiai ko e tokotaha ngāue ‘a e Letiō Tonga pea;
4. Ko e ‘imeili ‘a Viola Ulakai ‘o pehe ‘oku ne fakafofonga’i ‘a e Tonga Media Council ‘oku loi ia he ‘oku ‘ikai ha manako ‘e taha ‘a e Kosilio Mitia he kaveinga ko’eni pea na’e ‘ikai fakangofua ia ‘e he Tonga Media Council ke ngāue’aki 'a e hingoa ‘o e Kosilio ke fakahoko ‘aki e ‘ohofi fakafo’ituitui kuo fakahoko ‘e Viola.
Ko e ngaahi ‘uhinga ‘eni na’e ‘oatu ‘e he Minisitā ki he Poate pea na’e fakapipiki atu ai pe mo e tohi ‘a e Palēmia ‘o e ‘aho 13 ‘o ‘Epeleli ‘o fokotu’u ke tuku ki tu’a ‘a Viola Ulakai. Neongo na’e ‘ikai faka’asi atu ‘i he tohi ‘a e Minisitā ki he Poate ka koe tu’utu’uni pe ia 'i he anga maheni ke aofangatuku ‘aki 'e he Poate 'a e kau Talēkita 'o e Komisoni Fakamafolalea 'a Tonga. Ko e tuku fakataimi foki 'eni ki tu'a ka e fakahoko ha fakatotolo.
Ko ‘ene toki hoko ‘eni ‘i he fonua ni hano tuku ki tu’a ha Faiongoongo ‘i ha fokotu’u fakahangatonu mai mei he Palēmia. ‘Oku mahino foki ‘oku fakahoko ‘a e ngāue fakalao ki he tu’utu’uni ko ‘eni pea kuo kamata ke ‘asi mai ki mu’a ‘a e ngaahi Kautaha Ongoongo mo e kau Faiongoongo 'o fakahalaki 'a e tukuaki'i 'o Viola pehe ki he Ongoongo Tukuatu 'e ua 'a e 'Ofisi 'o e Palēmia.
Ko e 'uluaki Ongoongo Tukuatu he 'aho 15 'Epeleli 'o tukuaki'i na'e 'ikai ke fakangofua 'e he Kosilio Mitia (Tonga Media Council) 'a Viola kene fakafofonga'i kinautolu. Ko e Ongoongo Tukuatu hono ua na'e fa'u ia 'e he 'Ofisi 'o e Palēmia pea pulusi mai 'i he sila mo e fometi 'a e Pule'anga 'i he 'aho 20 'Epeleli 'o fakahā Ongoongo Tukuatu 'a e Tonga Media Council 'o faka'ikai'i 'e he Sea Luseane Luani 'a hono ngaue'aki 'e Viola 'a e hingoa 'o e Kosilio Mitia 'a Tonga (Tonga Media Council).
'Oku 'ikai ngata heni ka 'oku fehu'ia hono fakahoko mai 'a e Ongoongo Tukuatu 'a e Kosilio Mitia 'a Tonga (Tonga Media Council) 'i he sila mo e fometi Ongoongo Tukuatu 'a e 'Ofisi 'o e Palēmia 'o ho'ata mei heni 'oku pule'i pe 'a e ongoongo mei he Pule'anga 'o fakafou mai he 'Ofisi 'o e Palēmia.
25 comments
-
Sam malo e vahevahe pea 'oku ke mo'oni he konga 'e ni'ihi ho'o vahevahe ka koe fehu'i kiate koe kataki;
1. Ko e ha e maumaulao 'a Viola?
2. Ko e kupu fe tu'utu'uni ngaue a e Poate mo e Pule'anga 'oku ne mamau'i?
3. Ke ha e lau'i kovi'i 'oku ke 'uhinga kiai?
Kataki 'o vahevahe mai he 'oku 'ikai ke mahino pe koe fe maumaulo kuo fai 'e Viola ki he Palemia. -
Kia SamL pea mo e Kalapu 'a e Kele'a
Na'e 'ikai ko ha ongoongo tukuatu ka ko e tohi fehu'i based i he fakamatala na'e mama mei he Va'a Sivi. Me'a hoko kiai, ko e tohi fehu'i ia ka Claude, KOEHA E ME'A 'OKU 'ITA AI E PALEMIA TAMANI KO HA FEHU'I KIAI? 'OKU HA? 'OKU TAU TONU? KO E 'ILONGA 'ETE HALAIA 'I HA'ATE LEANOA HE ME'A NA'E 'IKAI FEHU'I MAI KIA KITA.
Ko kimoutolu ia mo e Kele'a 'oku mou pulusi 'emoutolu ki he PUBLIC 'a e LOI FOLAHI pea mou puta hopo ai. Na'e fakalotofale pe ngaue 'a Viola, pea fehalu mai e he Palemia ke ilolahia, toe tata'o atu mo Luseane Luani 'o toe kovi ange. -
'Io kau tau a'u kiha kuonga popo'uli 'a e tau'ataina 'a e mitia pea kuo hoko ia lolotonga e taki 'a e tangata 'oku taku koe helo 'o e temokalati 'i Tonga. God bless Tonga.
-
'Oku totonu foki ke 'oua 'e mo'ulaloa ha faiongoongo ia ki ha Pule'anga pe fa'ahinga kautaha ivi malohi ka koe lelei ma'ae kakai fakalukufua pe. Koe palopalema 'o Viola he kuo ne lele ia 'o fakalaka he me'a na'e totonu ke ngata ai he 'oku 'ikai ko ha'ane ngaue'anga 'eni ke tau'ataina mo fa'iteliha peseti 500 ai. Teke fiema'u keke employ ha faiongoongo ke ngaue ma'au 'okapau 'oku lele vale pe ia mo fa'iteliha koe 'uhi pe ko 'ene tau'ataina ke lea, tohi mo pulusi? 'Oku tau'ataina nai e kau faiongoongo? 'IKAI, 'oku nau kei popula kotoa pe ki he lao 'oe defamation. 'Oku 'alu atu pe 'ete tau'ataina ke lea, tohi mo pulusi 'o full stop he 'oua 'e 'ova he na'a 'ave kita kihe fakamaau'anga koe lau'ikovi'i ha taha. Kofe leva lau'ikovi'i oku tapu moe lau'ikovi'i 'oku ngofua? Koe fkmaau'anga ia moe lao tena toki vete ia ma'au.
'Oku 'ikai totonu ketau tautau e PM koe 'uhi koe 'ikai toe malava ke control e taha e kau ngaue e Lettio Tonga. Koe me'a pe 'oku fiema'u meihe kau faiongoongo pehe ni ko hono fakahoko mai e ongoongo hange koe "toko lahi e launga he kovi e sivi", "totongi e pa'anga tahakilu ka Piveni" etc. Koe ha e ngaahi me'a oku hoko pea 'omai ke 'ilo kiai e kakai.
'Oku ikai koe fatongia ia 'o Viola kene toe tohi ia o abuse atu e Palemia mo hono foha, what for? Ka 'oku 'ikai ke fie interview e PM pea ke fakaha he news ke 'ilo he kakai na'a mou toutou feinga ke interview moe PM moe 'ikai kene fie interview. 'Oku 'osi ongo fefeka pe ia mo malohi ke vakai'i 'aki e PM pe oku kei accountable koa ki he kakai pe 'ikai?
Ko hono 'uhinga ia kou fokotu'u atu ai kia Viola, get out of that job and run your own. Kuo ne 'osi ma'u 'eia e naunau 'oe taha faiongoongo pea mo vilitaki ke ma'u e mo'oni. -
Faka'ulia ko e pule fakaooao mo fakatikitato 'a e Palemia. Kuo mahino mai 'oku 'ikai oe loto 'a e tama ni ke lea atu ha taha kiai pe 'oku pule mo poto taha 'i Tonga ni. Malie tama pea mahino lelei mai 'oku 'ikai mahino ki he Palemia ko'eni pe koe ha 'a e temokalati. 'Okai fai ha ofo.......
-
Mou kataki pe 'oua te mou fu'u fakatokanga'i a 'Oua 'e fiu he koe ifo pe 'etau potalanoa ke 'iai ha ki'i matapa-teke ke faka'e'ea mai he tafa'aki. Ka 'oku fu'u natula tatau e faka'e'ea 'a OeF moe fa'a faka'e'ea 'a Mateni, mahalo pe na'a 'oku na kautaha.
Koe fo'i faitu'utu'uni faka-Hitler ko ena 'ae palemia kuo ne fakaha mai ai ta 'oku 'ikai toe 'aonga ke 'iai ha minisita mo ha poate, he koena 'oku tu'utu'uni mai pe ia kihe minisita Hofoa pea 'alu hifo ai pe ki he poate. Tonu a ke tamate'i kotoa e ngaahi poate pea tuli ki tu'a moe kau minisita he 'oku nau fu'u ta'e'aonga 'aupito, tuku pe ka 'Akili ke fai tu'utu'uni he koia 'oku poto taha 'i Tonga ni.
Tau ki'i sio ange ki he ngaahi poini 'oku 'ita ai e palemia:
1. koe 'eke tu'unga taukei hono foha koe me'a totonu pe ia ke 'eke, pea 'oku hala ke 'iai hano kaunga ki he EQAP;
2. tokua 'oku tukuhifo hono ngeia !!! he na'e 'iai hano ngeia, koe toki palemia ta'engeia taha eni 'i mamani. Na'e mole pe hono ngeia he'ene ngaue pe 'a'ana, 'aki 'ene vale he taki, fakapone, fakafamili'i e me'a 'ae fonua, afungi moe fie tikitato mo e ha fua. 'Ae siana anga ma'ulalo mo 'afungi, mo tukuhifo langilangi lahi faka'ulia ko ia kuo 'ai eni ia ke mofisi he lea ange ki ai, 'a 'Akili koee na'e 'ikai kene pehe atu koe ha e Tu'i mo hono fale moe hou'eiki, kuo holi eni ia kene demand ke faka'apa'apa ange kakai ki ai. Ka vave pehe fau leva e mafuli 'ae 'uli'uli 'o hinehina pea tau 'ilo leva kuo 'ikai kei nomolo e fo'i misini.
3. 'oku 'iai e totonu 'a Viola mo ha toe taha pe 'i Tonga ni kene 'eke e fu'u reform ngali vale mo ta'emaau koena he silapa moe sivi, 'a eni 'oku kavahia ai e matu'a mo 'enau fanau.
4. kau eni he fo'i poini ma'ulalo mo'oni, 'e lava pe ke ui koe fo'i ta'epoini. koe ha e kaunga e palemia kihe va 'o Viola moe TMC? kuo toe kau atu moe TMC ia he'ene fakamaau'i?
Mahino ai pe ngata'anga e tangata'eiki ko eni, kuo 'ikai kene kei lava'i e ngaue. Pea toe nofo mai hono foha PA 'o fa'u e fu'u tohi ma'ulalo mo ngalivale ke mate ai pe hotau ma ki mamani.
Viola, 'alu fiemalie koe ki homou 'api 'o malolo he 'e toe ma'u pe ho'o ngaue 'a'au pea 'oku fele e kakai 'oku nau poupou atu ki he me'a 'oku ke fai.
Tala ki ho'o kau loea ke 'oua toe tuku ha nau ivi, kae 'ave'i ai leva kihe fakamaau'anga e ki'i palemia vao ko ena moe ki'i minisita kuka mo 'ene ki'i poate kanisa mo fakafa'ahitaha.
Good luck Viola, God is your judge. Let Him fight for you. -
Kuo fisiia a Akilisi ia he koe hako'i eiki pea ko hono tufefine mahalo pe ofefine ona a Luseane Luani hange koe fakamatala a e Kaniva ee ... Hau koe Viola o malolo lelei he koena teke vahe pe koe. Kuo mei hu atu ha foha ia pe koha maheni ke fetongii koe Viola
-
Na'e 'osi mahino lelei pe kia Viola 'ae hele 'oku va'inga moia 'oku masila pea malohi. 'Oku fe'unga e fakahoko ngaue a Viola kene fakalele pe ha'ane nusipepa pe polokalama TV koe 'uhi he 'oku malohi ene vilitaki ihono lakanga koe faiongoongo ia. I am so sorry for you and your family koe 'uhi he'ikai ke kei hokohoko maumau lao aipe Pule'anga he 'oku ou tui kuo fuoloa ho'o 'ihe radar ka na'a nau ngaue mamalie pe ke mahino 'oku ikai maumau ha lao cause once you get caught...you're DONE. Keep your head high and hope for the best.
-
Kuo tau a'u ki he kuonga fakamamahi pea 'oku 'asi atu ai pe ki mamani 'etau temokalati faka motu si'i moe 'ikai mahino 'a e me'a ke fai. Kuo ha mamalie mai moe lanu totonu 'o e taki. Kuo mahino 'eni ia koe lea pe kia 'Akilisi mo hono famili koe hia leva ia.
-
Mahaki'ia faka'atamai ki ai hooi!