‘Eke famili ‘o Sofele Katoa ‘enau totonu ki honau ‘api tukuhau 'oku langa ai ‘a e Mala’e Tapulu ‘i Popua Featured
12 ‘Aokosi, 2017. ‘Oku lolotonga fakahoko ‘a e ngāue ‘a e famili ‘o Sofele Katoa ‘o Ma’ufanga ke ‘eke ‘enau totonu ki honau ‘api tukuhau ko Finepani ‘a ia ko e ‘api ni ‘oku halakaka atu ai ‘a e langa mala’e tāpulu ‘a e Palēmia ‘i Popua.
‘Oku mahino pe foki ko e ‘api tukuhau ko’eni na’e ‘osi lesisita ‘ia hingoa ‘o Sofele Katoa ‘o Ma’ufanga ‘i he ta’u 1991 ‘a ia ‘oku tu’u ‘i he ‘ulu’i mape ‘o e S/PLAN 5456 Lot 4A ‘a e Potungāue Savea.
Kuo pekia foki ‘a Sofele Katoa ‘i he ta’u 2005 pea na’e hoko atu ‘a e lēsisita ‘o e ‘api ni ki hono foha ko ‘Ofa Pau’u Katoa ‘i he ta’u 2008.
Na’e toe pekia mo ‘a ‘Ofa Pau’u Katoa ‘i he ta’u 2009 pea koe ‘ea ki he ‘api ni ko Heneli Katoa ‘a ia ‘oku lolotonga nofo Nu’usila.
Na’e fakatalanoa foki ‘a e ongoongo ni ki he tokotaha totonu mei he famili Katoa pea na’e mahino mai ‘a ‘enau loto mamahi ‘i he ngāue ko’eni ‘oku lolotonga fakahoko ‘a ia na’e ‘ikai ha’anau ‘ilo kiai pe fakapā ange kiate kinautolu.
Na’e fai foki ha faka’eke’eke fakalao ki he tu’unga ‘o e ‘api ko Finepani pea ‘oku mahino foki ko e ’ea ki he ‘api ni ko Heneli Katoa pea kapau na’e ‘ikai kene lesisita pea ‘oku ‘i ai ‘a e tu’utu’uni kiai ‘a e Lao.
‘I he anga maheni ‘a e tu’unga ‘oku ‘i ai ‘a e Lao Kelekele ‘oku ‘i ai ma’u pe ‘a e faingamalie ‘o e ‘ea he ‘oku makehe ‘a e kelekele ‘i he anga ‘o ‘etau nofo faka Tonga.
‘I he fakamatala ‘a e fakafofonga mei he fāmili Katoa na’e fai ‘a e lava atu ki he ‘api ko Finepani pea na’e fai mo e fakafe’iloaki kia Lavulavu ‘a ia koe pule ngāue ia ‘i he langa mala’e tāpulu pea fakahā ange ‘e Lavulavu koe ‘api ia ‘o e Pule’anga pea ‘oku totonu kenau fetu’utaki ki he Potungāue Savea.
Na’e fakahā foki ‘e he famili kia Lavulavu koe ‘api na’e lesisita ‘ia Sofele Katoa pea mei ai kia ‘Ofa Pau’u Katoa ka na’e fakahā ‘e Lavulavu kenau kataki ‘oku ‘ikai ha’ane ma’u kiai.
‘Oku feinga ‘a e fāmili Katoa kenau a’u tonu ki he Palēmia pea koe fale’i foki ia na’e ‘oange ‘e he Potungāue Savea.
Na’e fai foki mo e feinga ‘a e famili ke sio ki he Palēmia ka ‘oku mahino pe kiate kinautolu ‘oku femou'ekina ‘a e Palēmia ka ‘oku nau tui ‘e ‘i ai ha faingamalie ke fakataha mo e Palēmia.
'Oku mahino mei he Potungāue Savea. 'oku ta'ofi fakataimi 'a e ngāue ko'eni pea kau kiai mo e ngāue ke fakalelei 'a e me'a faka kelekele.
‘Oku fai foki ‘a e ngāue fakalao ‘a e famili ni ki he me’a ni ka ‘oku te’eki ke mahino ‘a e tu’unga ‘e hoko atu kiai.
3 comments
-
Koe mala'e tapulu ia 'o piveni mo siaosi mo 'ena kau paati.
Koe me'a u'u mamahi foki koe kelekele. Pe ko hai nai ia 'e u'u ai e 'otu 'api tukuhau ko eni kuo fa'ao fakamalohi'i 'ehe palemia. 'Oku toe kau foki moe famili 'oe tokotaha kaiha'a kehekele hono u'u. Tau nofo pe 'o tali. -
Me'apango koe ngaahi me'a pe 'eni ne ikai ke sai ki he motu'a PM ko 'eni oku ne fai he taimi ni.. Kuo ne 'ave fanau ako 'a e kakai kenau o 'o huo e fu'u mala'e he na'e oatu kinautolu kiate koe ..Ko e Potungaue ako kuo vaipalo he 'aho ni he fakavevea 'a e motu'a ni pea hola hake ki he ke teu e sipoti ta koe kalo hake ia ke ta'ofi.. Feinga ke langa ha me'a ma'ae fonua..
Pea tuku e fakatikitato.. Ko e 'api tukuhau 'ena o e famili ko'ena kuo ke hala loto'api atu ai mo ho mala'e tapulu.. E ngana pe ho langa mala'e kapau oku ke tapulu.. na'a ko ha fo'i scheme pe ke ma'u ha seniti ke faka'auha he tafa'aki .. Malie PM -
Kuo 'oatu moe fanau Kolisi Tonga ia 'o kau hono tohi he langa mala'e tapulu? pe kohe field trip ena ia ke nau ako ki hono faka'auha e 'atakai??? Kapau ko ha'anau 'alu 'o ngaue, kole atu kihe Minisita Ako ke talamai ange 'uhinga 'oku 'ave ai e fanau ako 'o ngaue'aki ke langa ko eni.