Ko Lavulavu 'a e Fale'i Fika 'Uluaki ki he Palemia Featured
Tohi Ki he 'Etita
Ko Lavulavu 'a e Fale'i Fika 'Uluaki ki he Palemia
'Etita,
Kataki pe kae tu'u atu 'eku fakahoha'a ko'eni fekau'aki mo e fatongia pe koe lakanga koe fale'i ki he Palemia 'o e Fonua.
Ko au 'oku ou fokoutua 'i Pangai Ha'apai pea na'a ku toutou fanongo he letio 'i hono fehu'ia 'e Sione Tiesina Fuko mo Clive Edwards mei he Komiti Fakafonua Fakafepaki'i 'a e Faihala 'a hono teuteu fili 'e he Palemia 'i 'Okatopa 2019 'a Palofesa 'Etuate Lavulavu mei he Lolo mo Dr. Tu'i Uata mei he Pako kena hoko koe ongo tangata fale'i ma'a na.
Na'e kau ai mo e longoa'a 'a e tokolahi 'i he mitia faka-sosiale 'i hono fehu'ia mo e loto ke 'oua 'e hoko 'a e fokotu'utu'u ko'eni 'a e Palemia.
Na'e iku ke me'a hangatonu mai 'a e Palemia 'i he ngaahi Letio mo e Televisone Tonga 'o fakamahino 'oku 'ikai ke fale'i 'a e tokoua ko'eni ma'ana.
Na'e fai e fakamalo lahi ki he Palemia 'i he'ene fanongo ki he loto e tokolahi taha e kakai 'o e fonua pea na'a mau fu'u fiefia heni.
Na'e mahino kiate kimautolu mei motu ni kuo tali 'eni 'e Tu'i Uata pea 'ikai toe lea mai 'a e Toketa mei he Pako ha ngaue faka-fale'i ka ko e Dr. Palofesa pe 'eni mei he Lolo 'oku lea ta'e maloloo mai he letio pea muimui folau holo he Palemia pea mahino kiate kimautolu 'oku 'i ai 'a e me'a 'oku fehalaaki heni he 'oku 'ikai ke mahino kiate kimautolu 'a tu'unga 'o Lavulavu.
'Oku toe fihi kiate kimautolu koe 'a'ahi mai 'a e Palemia ki Ha'apai ni hili 'a e Saikolone ko Tino 'i he uike kuo maliu atu pea na'e muimui folau mai ai 'a Lavulavu.
Na'e fakahoko 'a e fakataha 'a e Palemia mo e kainga Pangai 'i he holo Siasi Mamonga 'o Pangai 'i he uike koia pea na'e me'a ai moe kau minisita pea na'e lea ai 'a Lavulavu 'o pehe "Ko au na'a ku fale'i fika 'uluaki kia 'Akilisi Pohiva he'ene kei Palemia pea ko au pe 'eni 'oku ou toe fale'i fika 'uluaki kia Pohiva Tu'i'onetoa koe Palemia 'o e 'aho ni".
Ko e fehu'i 'oku mau talaa'a ai pe ko hai 'oku mo'oni?, ko hai 'oku 'ikai ke fai ki he'ene lea? pea ko hai 'oku loi?
'Oku tau 'amanaki pe 'e toe fakamahino mai 'eni kiate kimautolu 'i motu ni he kuo kamata kemau 'initafihi he ngaahi fakamatala 'oku 'omai mei he Pule'anga ko'eni 'o e kakai.
Faka'apa'apa Atu,
Pako Mo'oni
Pangai, Ha'apai
10 comments
-
Na'e 'uhinga 'a e tu'i ke fili 'e he palemia 'ene kau fale'i, 'uhinga ia ki he kau ministaa pea fili 'e he tu'i 'ene kau fale'i, 'uhinga ki he fakataha tokoni, Na'e 'ikai 'uhinga 'a e tu'i ke fili ha kakai kuo 'iloa he kakaa mo maumau lao ke nau omi 'o fale'i 'a e palemia. 'Oku 'i ai pe mafai 'o e palemia ke ne fili ha'ane kau fale'i ka 'oku 'ikai tonu fakamolale ke ne fili ha taha kakaa pehee. 'Oku ou lea pehe HE 'OKU FAKASIOSIO KEHE 'a e ngaahi pule'anga mei hono 'eke 'a e mo'ua 'o Lavulavu he hopo he Senita Fakafonua, $80,000 tupu. Ko e ha kuo nau eluelu pehee ai ki ai. 'Ikai ko e kemipeini. Na'e totongi 'ehe Pule'anga 'a Lavulavu ke folau mo hono hoa ki 'Asitelelia. Na'e tautea ai heni 'a 'Onetoto 'Anisi ke ne totongi fakafoki 'a e pa'anga ko e ni.'Oku 'i ai 'a e talanoa 'oku sasala 'oku toe hoko pe me'a tatau hono totongi 'e he MOI 'a Lavulavu he folau 'a'ahi 'a e Palemia. Ko e ha kuo mahu'inga pehe ai 'i Tonga ni 'a e fa'ahinga kakai pehe ni.
-
'Oku ou poupou atu ki he lau 'a 'Inoke Lolomana'ia tuku atu hanau taimi kenau ngaue'i, 'e fa'iteliha pe Palemia ia he fili 'ene kau Fale'i hange ko e me'a ne me'a 'aki 'e he PM, fokotu'u atu ke kau atu e Kapineti he fili 'ene kau Fale'i kuo folofola mai e Tu'i "fefe keke fili 'e koe ho'o kau Fale'i, tuku pe 'eku kau Fale'i 'a'aku keu fili pe 'eau", tau taki taha nofo pe hono leini. Koena ne fili pe 'e Akilisi enau kau Fale'i, tau hanu ai, kuo 'ikai ke toe ha me'a he'etau hanu ai, 'ikai 'ilo pe koeha e me'a 'e tonu?
-
Malo lahi Vava'u Lahi. 'Oku ui 'e Lavulavu 'a e anga fakafokisi 'oku ke lau tokua koe malie mo e lesoni. Kae ui ia 'e he tokolahi ko e ta'eoli mo e ta'elesoni. Na'e 'osi mahino pe he kamata 'ene teke pate ma'a 'Akosita ke Minisita he Potungaue 'a e Ngaahi Ngaue'anga Lalahi. 'O mahino mai 'oku 'ikai matukutuku 'ene ta'eongo moe ta'efiu mo ta'eufi he'ene feinga ke hokohoko atu pe 'ene va'ingavale he pa'anga lahi 'a e Potungaue 'o tokua 'oku fakapo'uli 'a e kakai. Hala 'ata ha'ane manava'ofa mo faka'apa'apa ha lelei ke ma'u ma'ae kotoa 'oe fonua. Ta ko 'ene matu'aki siokita pe ma'ana mo 'ene lelei tokotaha. Ko e me'a pe 'e ua 'oku hoko he'ene mahino mai ki he PM moe Pule'anga ko e (1) ko e 'ikai pe ko e matu'aki kui mo e po'uli ko e (2)ta ko 'enau naumatu'aki ssiokita tatau kotoa pe. Ko 'ene tu'u ko 'eni 'oku tu'u mei mui 'a e Minisita tangata 'a 'Etuate Lavulavu he tu'a 'oe Minisita fefine 'a 'Akosita Lavulavu 'i mu'a. Ko e fakanofo fakalao 'e he PM mo e Pule'anga 'a 'A. Lavulavu ka e fakanofo ta'efakalao pe 'e 'E Lavulavu ia. 'Oku ke i tui pe 'a E. Lavulau ki he'ene kei fale'i fika 1 ma'ae PM mo e Pule'anga motu'a ke li tokua 'a e lao ki tu'a ka tau foki ki he to'onga fakavaota ko e loi mo e kaka. Ta he toki me'a ta'ehuni mo'oni pea to e ta'elesoni foki mo ta'e'ofa lahi.
-
'Oku 'ilonga 'aupito 'a e finger print 'o Lavulavu he ngaahi me'a 'oku tala 'e he Palemia ko e fokotu'utu'u 'a e paati 'a e kakai. Ko 'ene pehe pe 'e folau 'a e Pule'anga mo e paati 'a e kakai ki Ha'apai pea mahino ko e 'uhinga ia 'e kau 'a Lavulavu ai. Ko e taha foki ko e polokalama tanu hala, hala ngutungutu mo e tufa fale malolo ko e me'a ia na'e kemipeini'aki 'e Lavulavu mo 'Akosita. 'Oku lelei 'aupito 'a e tanu hala kapau ko e fakakaukau original 'a e Palemia ke ko e taimi pe kuo fakakau ai 'a Lavulavu pea 'oku tau papaka he'e 'ikai tuku 'a e kakaa ia. Fefe tanu foreshare 'i Nga'unoho, Na'e tohi loi'i e lahi 'o e loli maka pea toho sieke 'a 'Akosita. Tokaange ha taimi 'e fehangahangai ai 'a Lavu mo e Palemia 'o hange pe ko 'ene situ'a mei a 'Akilisi. Ne na femalu'i'aki ka kuo na fehangahangai. Ko e fokisi 'e kei anaga'i fokisi pe ia neongo 'ene lalata.
-
Kapau 'oku mo'oni e tukuaki'i 'oku fale'i 'a Lavu kihe tangata'eiki PM pea 'oku tau sio 'oku ki'i fklaka ange eni he taimini katau ki'i tuku atu pe hanau ki'i taimi. Malo
-
Malo e 'omai e ki;i le'o ko'ena mei he Pako pea koe me'a ia koe lele pe he loto hala pea poupou 'aki e facts. 'Ikai ha maumau ai ka koe malie ka pau 'e 'omai ha tali ki he hoha;a ko'eni he na'atau fanongo kotoa pe kiai. Thats the spirit of politics
-
Makanesi Pale ko e ha ho'o poini pea koe ha e me'a 'oku hala he tohi 'a Pako Mo'oni 'o fakaha hono loto?. Mai mu'a ha 'uhinga he 'oku 'ikai ha kovi 'o e tohi ko'eni he koe mo'oni 'ene hoha'a. Ko e maumau taimi 'ena 'oku ke fai pea 'ai mo ke maa he 'ohono'ia holo. 'Ofa atu kiate koe mei Ha'apai.
-
kapua na'e kei pule'anga 'a 'Aklisi na'e kei longoa'a mai pe 'a Tu'i Uata. koe ha kaunga 'a 'Etuate ki he ngaahi ngaue 'aonga 'oku fai he Palemia? 'oku mou sai'ia pe moutolu ke hake mai tahi 'o 'ave moutolu? 'oku 'ikai ke mou fiefia he ngaahi ngaue lelei 'oku fai he Palemia? tuku 'a Lavu ia kihe tafa'aki koe taimi 'eni 'oe Palemia fo'ou pea 'oku' 'iai pe 'ene palani ngaue? koe ha na'e 'ikai ke mou kotokooo hake ai kia 'Akilisi he taimi na'e fakvevea ai 'a Tu'i Uata 'i he letio ka mou toki kotokooo mai ai he Pule'anga 'oku nau tokoni'i ho mou tukuhausio talu meia Ieni? 'oku 'ikai koha Pako 'ena ia,koe te'efo 'ena ia he 'oku ke teke mai koe 'ae fo'i poini maumau taimi. mahalo koha Pako PTOA koe ia
-
Kuo mahino lelei ko Lavulavu 'oku fale'i pea 'oku fakaoli kapau tetau kuikui 'o fanongo ki he letio ki he taimi 'oku me'a mai ai 'a e Palemia te tau fet'oaki 'o pehe ko e Palofesa Vava'u 'oku lea mai, Malie ee
-
'Etita 'oku mo'oni 'a e tohi ko'ena mei Ha'apai pea na'a mau fanongo ai. 'Oku totonu ke fakaha mai 'e he Palemia e mo'oni he 'oku ha'u mamalie ketau sio ki he 'ata totonu. 'Oua 'e tuku hono 'omai e ngaahi tohi pehe ni kemau 'ilo 'a e me'a 'oku hoko.