Kamata hopo 'a e ongo Lavulavu Featured
'Akosita mo 'Etuate Sungalu Lavulavu
14 'Epeleli, 2021. Na'e kamata 'i he uike ni 'aho Monite 12 'o 'Epeleli 'a e hopo 'i he vaha'a 'o e Kalauni mo e Minisita ki he Ngaahi Ngaue Lalahi 'Akosita Havili Lavulavu pehe ki hono hoa 'Etuate Sungalu Lavulavu.
Ko e hopo foki ko'eni ki hono tukuaki'i 'a e ongo Lavulavu ki he ma'u 'a e pa'anga laka hake he $500,000 'i he funga 'o e fakamatala loi hili ia hano 'atita 'o e 'Apiako na'e fakalele 'ehe ongo matu'a ni na'e 'iloa ko e ‘Unuaki ‘o Tonga Royal Institute.
'Oku tali tonuhia pe 'a e ongo Lavulavu ki he tukuaki'i ko'eni ka 'oku ha mahino ia mei he faka'ilo ko'eni na'e ma'u 'e he ongo Lavulavu ma'a 'ena 'apiako 'a e pa'anga ko'eni 'i he fo'i taimi kehekehe 'e tolu 'a ia koe 'aho 29 'o Me 2014 na'e ma'u ai 'e he ongo matu'a ni 'a e $146,400 'i he funga 'o e faakamatala loi ki he Potungaue Ako 'i hono fakfonu 'o pehe 'oku 'i ai 'a e fanau 'e toko 255 'oku nau ako 'i he'ena 'apiako ki he semesita 1 'o e ta'u 2013.
'I he 'aho18 'o Novema 2014 na'ana toe ma'u ai 'a e pa'anga 'e $249,600 'i he fakamatala loi ai pe ki he Potungaue Ako na'e a'u ki he toko 416 'a e fanau na'e ako 'i he'ena 'apiako he semesita 2 'o e 2014 hili koia na'a na 'ilo koe fakamatala loi 'eni.
Ko e me'a tatau na'a na fakahoko 'i he 'aho 29 'o Sune 2015 pea na'a na ma'u ai 'a e pa'anga 'e $162,600 'i he fakamatala loi tokua 'oku a'u ki he toko 271 'a e fanau 'oku ako 'i he'ena 'apiako 'i he semesita 1 'o e ta'u 2015 hili koia 'oku na 'ilo 'oku 'ikai mo'oni 'a e fakamatala ko'eni.
Na'e fakahoko foki hono 'atita'i 'e he Potungaue 'Atita 'a e Pule'anga 'a e ngaahi fakamatala ko'eni 'i he ta'u 2015 pea fakahoko ai hono faka'ilo 'o e Ongo Lavulavu.
'Oku mahino foki mei he ngaahi makatu'unga 'o e faka'ilo na'e 'ikai ako 'a e tokolahi taha 'o e fanau ako ia ko'eni pea na'e 'ikai mo'oni hono fakakau atu honau hingoa ki he ngaahi fakamatala ko'eni lolotonga ia na'e 'ikai kenau ako kinautolu.
Na'e 'osi fakamatala foki 'a 'Etuate Lavulavu ia kimu'a atu 'i hono faka'eke'eke 'e he ngaahi kautaha mitia 'oku 'ikai ha'ane kaunga 'a'ana ki he 'apiako ko'eni lolotonga ia 'ene kei hoko koe memipa 'i he Kapineti mei he tga'u 2015 ki he 2016.
Na'e tuku foki ki tu'a 'a 'Akosita Lavulavu 'e he Palemia kuo pekia Samiuela 'Akilisi Pohiva hili pe hono fakahu pilisone 'o 'ona mo hono hoa 'io faka'ilo ki he ngaahi hia 'oku tukuaki'i ia kiai.
Lolotonga 'a e fakatatali ki he hopo ko'eni kuo toe fili mai 'a 'Akosita Lavulavu ia 'e he Palemia 'o e 'aho ni Pohiva Tui'onetoa kene hoko ko e Minisita 'o e Ngaahi Ngaue Lalahi mo e Takimamata.
Ko e hopo ko'eni 'oku fakafuofua 'e lele 'i ha uike nai 'e 8 pea 'oku fakafuofua 'e laka hake he toko 100 'a kinautolu 'oku nau fakamo'oni 'i he hopo ko'eni.
'Oku kei tonuhia pe foki 'a e ongo Lavulavu kae 'oua leva kuo aofangatuku 'e he Fakamaau'anga 'a e hopo ko'eni.
