Ko e ha kei Longo ai e Potungaue Ako kae fa’iteliha e PM mo ‘ene kau fiepoto? Featured
Ko e ha kei Longo ai e Potungaue Ako kae fa’iteliha e PM mo ‘ene kau fiepoto?
Nuku'alofa
1 Sune, 2016
Tangata'eiki,
‘Oku mo’oni e lau ‘a e taha 'o 'etau ngaahi palōveape “ Kuhuu te ‘elo patō te ‘emo” 'a ia 'oku 'uhinga ia ko ha'ate ‘ilo pe ha me’a ‘oku kovi kae kei vekeveke pe ke fai. ‘Oku ou fakame’apango’ia he potungaue ako ‘enau ngulungulu fie’umu kae ‘ikai ke nau lava ke lea ki he palopalema ‘oku hoko tupu mei he faitu’utu’uni tokotaha ‘a e Minisita Ako mo ‘ene kau pone.
Ne fakavave’i e Raw Marks pea ‘ikai ne palopalema. Vaeua eni e ta’u kuo ta’ofi e IA ‘o tala koe angahala. Koeha ‘oku fakavavevave pehe ai kae ‘ikai ke talaki he ta’u ni pea ke toki fakahoko he ta’u hoko. Tuku ha taimi lahi he ‘oku ‘ikai ko ha liliu si’isi’i. Hange eni ia ha taha ‘ikai kei fakama’uma’u na’a accident ‘etau samena.
Pehe pe PM ke pehe koe pehe ai pe ia tatau ai pe ‘e sai pe kovi koloa hono loto. Ne hoko e 16/11 koe vili ta’e’unua pea sai pe ne toe fai e langa ka koe kaha’u e fonua e fanau moe ako koe maumau ia ‘e lahi pea ‘e faingata’a hano fakaakeake.
Kole atu Minisita ako ‘oatu e kau mataotao he ako, Dr. Visesio Pongi, Dr. ‘Ana Koloto, Dr. ‘Ana Taufe’ulungaki, Dr. Linda Manu’atu, Dr. ‘Okusi Mahina, Dr. Koloamatangi mo hai fua kae tuku atu aa ‘a Piveni he koe mala’e kehe ia ‘oku ‘I ai pea pehe ki ho foha.
Malo,
‘Ofa he Tonga
18 comments
-
Masi'i loho2, to atu ho'o fuefue ka 'oku hange 'oku toe lahi ange ai e ha'u ia 'ae lango. Kae tafi atu ai leva e pulu'i niu mei he ve'e huokauvao he na'e ki'i tokolahi e kau hokaniu 'aneafi. Ka ma'a ho'o fo'i tafi ko ena pea 'e toki fakakaukau'i ke ke hiki hake ki he kalasi 'a 'oua 'e fiu pea mo toki feinga hake ai.. Malo 'aupito ho'o talamai 'oku 'ikai keke poupou ki he kele'a, ka teke kei nofo pe koe he levolo 'i lalo 'o tafitafi pe mo supavaisa e huokauvao.
-
'Oku fakamatala pe 'a loholoho e ngaahi me'a 'oku tanaki atu 'o ma'u e naunau o e Standartization. Ta ko si'o ngutu pe 'ou 'oku Raw ka ko ho'o fakamatala 'oku Standardize. 'Oku ou sio ko kitautolu pe 'oku tau toe foki ki he Raw pea ko e maliu koia 'oku lahi e longoa'a mo e fakamole 'a e maatu'a he huke o e sivi mo e ha fua. Si'i fanau ne lava he form 6 mo e 7 ikai ke a'u e maaka o 250 ku nau toe alu nautolu o preliminary i USP, pea ka ooatu ia ki NZ ko ee oatu ia o foki ki he level o e form 4. Na'e tuku mai a USP ke fakatataa'aki he ko e level ia 'oku tau kaui kiai ko e Regional School. Pea kapau ko e ngaahi field lahi i USP oku ikai lava ia o cross credit ki he ngaahi ako i NZ, pau ke toe alu e fanau ia o take up e ngaahi sivi kae lava kenau qualify osi koiaa ko e kau degree holder mei USP, pea kapau oku ikai tali e USP 'a e result o e Raw 'e fefe atu leva ai ha toe level ki olunga i Nuusila mo Asitelelia. 'Oku sensitive e topic kiate au he kou sio atu ki si'eku fanau mo ha ola 'e ma'u, pe ko fe ha 'apiako tene tali ke nau sii hoko atu ai, Ko fe ha ngaue'anga tene tali i he ola o e Raw Marks. Malo lahi e ngaue ia, ka ko e fehu'i tenau si'i 'i fe?
Kaikehe, 'Etita toe tuku pe a loholoho i fale ni he kuo faka-kakailalahi mai 'ene talanoa pea ku kamata ke poto ke level tatau hake mo Mark. -
Faka'amu ange mai kautama ke 'oua temou kee he 'oku mau malie'ia ho'o mou fevahevahe'aki pea 'oku mau tufi momo ho'omou lalo tepile pea ma'u ai moe maama he ngaahi poini mahu'inga kuo mou 'ohake.
-
Fihaki mo Mark Hansen 'oua temo hanga 'o tukuhifo 'a USP ke tatau mo e lautohi Pule'anga, ke tala tokua 'oku 'iai e Maaka Lava (Aggregate Pass Mark) pea toki tali ke hu. Fakaulia ko ho'omou toe toho e ako ke foki fakaholomui. Ko e ako fakmamani lahi 'oku fakatefito kotoa 'a e hu meihe ola 'o ho'o sivi pea mo fenapasi (suitable) ki he polokalama 'oku fai kiai e kole hu. 'Oku tanaki atu kiai mo ho'o taukei ngaue kapau 'oku 'ikai ko ha hu fakahangatonu mei he high school. Tukukehe kapau kuo liliu 'a USP ia 'o fakalele 'aki 'a e founga faka-GPS, pea kou kole fakamolemole atu. Ka 'oku ou talanoa atu he levolo 'o e ako ma'olunga 'o mamani kotoa he 'oku 'ikai ko USP pe 'oku 'alu kiai 'etau fanau.
Kataki 'oua e maha pe kato pea ui tokoni ki he 'Etita mo 'oho fakataautaha mai. Pea kuo homo hoo kaati Mark Hansen 'o tuki maumaulao 'aki ho'o ui fakakonga hoku motu'i hingoa, 'ikai keke manatu'i na 'oku 'iai hao veitapui 'e lau he peesi ni. 'Oku palangi ho hinga ka 'oku nualei ho'o sipinga lea. 'Oku 'ikai keu 'ilo'i pe ko e levolo lalahi fe 'oku mou 'iai he 'oku 'ikai ha poini ia temou 'omai ka ko e huke vala pe mo e lea 'afungi. Kau toe fakamanatu atu 'oku 'ikai 'aupito keu poupou ki he Kele'a pe 'iai ha'aku felave'i mo Piveni pe Siaosi, 'aia kuo mou toutou kalanga mai ai. Mou talanga mai he poini kae tuku e tausino ke ngali 'oku mou 'osi kava, 'ofa atu -
Sione A Mokofisi kataki kii fakamokomoko pe 'oua 'e fu'u 'afungi na'a ke pa kalava. 'Oku 'ilonga ho'o tonounou fakavesitapolo ho'o kaikaila. Kapau 'oku ke ta'u 35 pe lahi hake, 'oku 'osi totonu pe keke 'ilo'i 'a e me'a kuou lave kiai he ko e hu ki he ako ma'olunga ange na'e fakatefito kotoa pe ia he raw marks pea 'ikai ha me'a ko e IA. Na'e sivi'i kotoa pe ngaahi lesoni pea koeha pe ola 'o e sivi ko e maaka pe ia 'e ha atu hoo final report mo e testimonials ke 'ave 'aki e application ki he 'Univesiti mo e ako ma'olunga ange. Na'e 'ikai ha toe faka'avalisi pe pamu hake mo pamu hifo (standardisation). Ko e toki fokotu'u pe 'a e me'a pamu he ngaahi ta'u mai 'e 10 ki mui 'ehe Poate Ako 'a e Pasifiki hange koia kuo 'ilo kiai 'a e taha kotoa. Na'e te'eki keu lave atu ki ho'o hu ki he Univesiti mo e raw marks, kae sai ai leva ke tau 'ilo na'a ke hu fakalava la'isima moe 'a maka ki he 'Univesiti, pea 'oku 'ikai ai keu ofo he 'oku tala pe 'e ho'o sipinga talanga. Faka'osi pe, ataki ko e loho2 ko e hingoa e motu'a mei he vai mahanga, 'ofa atu tokoua
-
Mou 'ofa mai 'o tuku noa'i pe a loho2 ke si'i ngahahahaha pe ke tuli e namu moe lango mei fale ni he ko si'ono 'aonga pe ia. Te'eki taimi ke kau ia he'atau talanoa he'e lilika'ia ia ka feinga hake ki he levolo ko eni. Ngata pe ia 'i lalo he levolo 'o piveni mo siaosi mo 'ena raw marks, pea 'oku tala pe 'e hono hingoa koe ki'i va'a loho2, ko 'ene ngaue koe fuefue moe tafi e pulu'i niu moe ngaahi veve he ve'e huokauvao. Hoko atu koe loho ho'o longolongoa'a 'oua teke tokanga koe kia Fahina mo Mokofisi he 'oku na fu'u lalahi naua.
-
Ko e maaka lava oku tali e USP koe 250 maaka lava a Akilisi Piveni Siaosi mo koe koe 200 pea oku kei fisi e vasiliva e Council USP hono fakakaukau'i pe tenau tali pe ikai. Ai pea tuku e fakafafaa noaia mo hono takihala'i e kakai he kuo mou tuumalie he foi polokalama software a Piveni oku mou vahevahe ai. Pea oku mooni hoo lau au Mark koe kalasi Ngeesi Kapa eni ia oku mole hotau taimi otautolu he talanoa kiai. Vakai pe ku fehuia mai e kii Raw Mark kae kei vivili pe. Etita polokai atu e vailasi koena moe fanavao holo hotau fale ni. Tau mau pe hono alunga i hono hingoa. Loholoho Kele'a kiaiii
-
Fefine Fihaki tuku aa mu'a e fakanafala mo e hala ai e ma'u 'a e kakai 'oku fie lau ha me'a 'oku lelei. Mahalo ko USP Nualei ena ia 'oku ke talanoa mai ai. 'Oku 'ikai toe kehekehe 'a USP mo e ngaahi ako ma'olunga ange 'oku nau 'oange pe polokalama fe'unga ki he tokotaha ako fakatatau ki hono maaka na'e 'alu atu mo ia. Pea 'e lelei ange ia ki he tamasi'i mo e ta'ahine ako he 'oku tala 'e he raw marks hono tu'unga mafai faka'atamai he 'oku 'ikai fai ha pamu maaka (standardisation) he ngaahi ako pehe ni.. Pea tuku e fakamahalo he 'oku 'ikai ko e taha kotoa pe 'oku 'oatu ha'ane lau 'o fepaki mo ho'omou fakakaukau 'oku ngaue he Kele'a. Ko 'eku fakakaukau fakataautaha pe eni ia 'a'aku pea mole ke mama'o ha'aku poupou'i ha ngaue 'a e Kele'a, malo mo e 'ofa. .
-
TĀ KO LOHO2 'OKU PAKUPAKU HONO 'ATAMAÍ 'O HANGĒ PE KO E PALËMIÁ MO 'ENE FANGA PONÉ...
Ko e kokonó ena ia 'oku 'ikai teke lava ai 'o faka'aonga'i ho hingoa totonú.
Ko e hā kuo ke māa'i ai 'a e hingoa na'e 'oatu 'e ho'o ongo mātu'á?
Kātaki na'e 'ikai keu hu ki he 'iunivēsiti 'i 'Amelika 'aki 'a e "raw marks" he na'e 'ikai ha vale ngangau ko Pīveni Piukala mo ha'a ne "raw marks".
Tuku ho'o loi fiepotó he na'e 'ikai faka'aonga'i 'a e "raw marks" 'i he sivi ki he ngaahi 'iunivēsiti 'i he ta'u 'e 10 kuo 'osi.
Ko koe pe mo Pīveni Piukala 'oku mo tala 'a e loi ko ia. -
Kuo mahino e raw marks ia. Ka koe mea oku teeki ke mahino pe ko fe ha ngaueanga mo ha apiako tene tali e result oe raw marks. Ko USP ena ku oatu e result ia oe raw marks o toe kamata he preliminary level. Oku ke sio kiai Akilisi hoo taeofa he maatua？Ke toe fakalahi atu e koe enau kavenga kenau toutou fakamole he level tatau koeuhii pe ko hoo kii tui mo hoo kii ilo pukupuku.
Sai pe a loholoho ia mo e otu he ku nau ngaue nautolu he Kele'a nau sio anautolu ngata pe honau mu'aihu moe taamate tangata pe i heenau u palani kehekehe.