Lohiaki’i ‘e Tomifa Paea, Minisitā Takimamata mo ‘Akosita Lavulavu ‘a e Fonua Featured
Nuku’alofa, 19 Sanuali 2016. Makatu’unga ‘i he mahu’inga ke ‘ilo ‘a e kakai ‘o e fonua ki he anga hono fakamoleki ‘a e pa’anga ‘a e fonua, na’e muimui’i ofi ai ‘e he ongoongo ni ‘a e totongi pa’angaa na’e fakahoko ‘e he Poate Ma’u Mafai ki he Takimamata (Tonga Tourism Authority) ki he ‘Apiako ‘Uniaki ‘o Tonga ‘a ia ‘oku Puleako ai ‘a Akosita Lavulavu koe mali ‘o e Minisitā Takimamata ‘Etutate Lavulavu.
Ko e totongi pa’anga foki ‘eni fekau’aki mo e ki’i kau tame’alea ‘a e ‘Apiako ‘Unuaki ‘o Tonga ‘oku nau fakalēleafilo ‘i hono tali ‘o e kau folau ‘eve’eva ‘i he mala’evakapuna Fua’amotu. Na’e ‘oatu foki ‘e he ongoongo ni kimu’a ko e $53200 na’e totongi ki he ‘Apiako ‘Unuaki ‘o Tonga fekau’aki mo e ngāue ni.
Na’e taimi nounou hono tukuatu ‘o e ongoongo ni kuo tukumai ‘e Tomifa Paea ko e Sea ‘o e TTA ha fakamatala ‘oku ‘ikai mo’oni ‘a e totongi pa’anga ko’eni pea na’e tuku mai foki ‘eni ‘i he ongoongo ‘a e Letio Tonga ‘i he ‘aho Falaite 15 Sanuali. ‘I he taimi tatau na’e toe tukumai mo e tali ‘a ‘Akosita Lavulavu ‘i he Mitia Fakasosiale (Social Media) ‘a ia na’e ‘uluaki paaki mai ‘i he Vava’u Politics ‘i he Facebook ‘oku fakalele ‘e he ‘ilamutu ‘o ‘Etuate Lavulavu ‘o faka’ikai’i na’e ‘ikai ke fakahoko ha totongi pa’anga ki he ‘Unuaki ‘o Tonga.
Na’e toe ‘omai foki moe komeni ‘a e Minisitā Takimamata ‘i he Mitia Faka-Soasiale ‘o faka’ikai’i ‘a e ongoongo ko’eni pea tala tokua koe feinga fakangalikovi’i moe tukuhifo tokua. ‘Oku mole ke mama’o ha taumu’a pehe ni ‘a e ongoongo ni ka koe ngaahi me’a mo’oni pe ‘oku ‘oatu pea he’ikai toe mavahe ia mei ai he ‘oku ‘i ai hono fatongia ke ‘oatu ‘a e mo’oni ki he kakai ‘o e fonua.
‘I he mahu’inga ke ‘ilo ‘a e kakai ‘o e fonua ki he mo’oni ‘o e me’a ni ‘oku tuku atu ai ‘ehe ongoongo ni ‘a e tatau ‘o e vausia sieke ‘a Poate Ma’u Mafai ki he Takimamata (Tonga Tourism Authority Cheque Voucher) ‘a ia ‘oku hā mahino ai ‘a e ‘aho mo e taimi na’e fakahoko ai ‘a e totongi ko’eni.
Hange koia na’e ‘oatu kimu’a ‘e he ongoongo ni na’e fakahoko ‘a e totongi ko’eni ‘i he ‘aho 22 ‘o Tisema 2015 ‘a ia ko e sieke fika 000974 ‘a ia na’e fakamafai’i ‘e Tomifa Paea (Sea TTA) pea fakapapau’i ‘e Mana Kite (Pule Le’ole’o TTA) pea na’e ‘ave ‘a e Sieke ko’eni ‘e ‘Akosita Lavulavu ‘i he ‘aho 23 ‘o Tisema 2015 mei he ‘Ofisi ‘o e Poate Ma’u Mafai ki he Takimamata ‘a Tonga (TTA). ‘Oku ‘asi foki ‘i he tatau vausia sieke ko’eni ‘a e fakamo’oni hingoa ‘a ‘Akosita Lavulavu koia na’a ne ‘ave (received) ‘a e sieke ko’eni ‘a ia na’e fakatu’asila ki he ‘Unuaki ‘o Tonga.
‘Oku mahino mai foki koe $43000 na’e totoni ki he ‘Unuaki ‘o Tonga ‘a ia koe konga pe ia ‘o e mahu’inga koe $53200 na’e ‘inivoisi faka kātoa mei he ‘Apiakao ‘Unuaki ‘o Tonga ‘i he ‘inivoisi katoa ‘e 23 na’a nau fakahū atu ki he TTA ‘o kamata lau mei he mahina ko Siulai 2015.
‘Oku fehu’ia foki heni ‘a e tu’unga falala’anga ‘o e kakai kuo fili kenau tataki ‘a e ngaahi Poate ‘a e Pule’aanga ‘a ia ‘oku ‘ikai kenau malava e tuku mai ‘a e me’a totonu ki he fonua kanau ‘omi ‘a e ngaahi fakamatala loi pea fakamanamana tokua tenau ‘eke fakalao ‘a e ngaahi ongoongo ‘oku tekeutua hange ko Kao ‘ene mo’oni.
‘Ikai ngata ai ka ko hono faka’ikai’i ‘e ‘Akosita Lavulavu ‘a e totongi pa’anga ko’eni ki he ‘Unuaki ‘o Tonga lolotonga koia ‘oku ne ‘ilo lelei pe koia na’e ‘alu ‘o ma’u mai ‘a e sieke pea ne fakamo’oni hingoa he Tatau Vausia Sieke ‘a e TTA koia na’a ne ma’u ‘a e sieke ma’ae ‘Unuaki ‘o Tonga ‘a ia ‘oku ne Puleako ai.
‘Oku ‘i ai ‘a etui ta’e toeveveiua ‘oku totonu ke tokanga lahi ‘a e Pule’anga ki he kakai ‘oku nau falala kiai kenau fua ‘a e ngaahi fatongia mamafa ‘i he fonua he ‘oku nau ‘oatu ‘a e ‘ata ‘oku ‘ikai lelei ‘o e fonua mo e Pule’anga ki mamani tautautefito ki he Takimamata.
14 comments
-
MALIE KI AI VAKUVAKU...'Ikai ngata pe 'i he 'enau kaiha'a ho'ataa, ka e toe tanaki ki ai 'enau fk-lele loi (diarrhia-of-the-mouth; chronic lying; habitual liars), kuo nau anga'aki e loi mo e kaakaa (corruption) 'i loto Pule'anga. Pea kuo nau tokolahi 'enau kau kengi vakuvaku (birds of the same feathers flock together).
Kuo nau fa'iteliha tavale tokua kuo nau ma'u mafai ki he pa'anga moe koloa 'a e kakai 'oku fk-falala ki he Pule'anga ke tauhi fk-lao mo fk-potopoto'i. Ko e fu'u kau vale kuo nau lohiaki'i mai 'enau ako ma'u e ngaahi mata'itohi 'i muli. Taa koee na'a nau toho-vaeua holo pe 'enau hiko-veve, pea nau hola mai ki Tonga ni 'o lohiaki'i e si'i matua tokua ne 'osi 'enau ako.
Kuo nau too mo huo ha'a nau fu'u manioke talu 'enau tupu pe 'ikai? Kuo nau kai e melie 'a e ngaue 'a e kakai, pea kuo nau hangee ha fanga ki'i 'uhiki sisino 'oku nau huhu makona 'i ha sinaamanu (fk-tapu atu) kuo hui-pakau. -
Vaku koe au peau vaku au koe..pea tau vaku e tenali 'a e fonua
Malo 'Etita hono tuku mai e ongoongo mo'oni ke mau 'ilo ki ai. Ta koe 'uhinga ia ne tukuaki'i ai e Minisita ki hono teu fakatau e me'angaue 'a e motu'a koee koe'uhi he 'oku vilo atu e sieke ia 'a darling he tuliki 'e taha. Mo'oni pe lau 'a e papalangi 'i 'olunga...Vaku ki ai!!! malie pea toe lelesoni. Koe vakai 'oku 'osi ha mai e ngaahi faka'ilonga pepa 'o e sieke moe vausia moe toho kae kei loi pe. Mahalo na'a kuo taimi ke kumi mo ha fo'i'akau ki he kakai kuo nau puke he fakalele (diarrhea) loi pe koe fo'i lea koe pihi loi (hufanga he fakatapu).
malie -
Maloo pe si'omou ngaue ka 'oku mou fu'u fakatu'utamaki fulikivanu 'aupito. 'E tuai mai homou fakamaau'i he Fakamaau'anga kuo palalafa'i kimoutolu 'e ha taha kemou sio ta'epete pe mei Vava'u ki Ha'apai. Na'a mou 'ife'ia pea mou tu'u mai ke kai e kakava e kakai?
-
Kuo tupu e famili ia e kau kakaa i Tonga ni. Taimi ke fakangata na'a nau toe tokolahi ange kae Faingata'a. Ko e 'ulumotu'a pe ko 'Akilisi, pea Fa'efita 'a Mateni pea ko 'enau fanau ena 'ikai fakangalo foki a e Laucala mo e toenga e fanau pehe foki mo e fanga ta'okete tunga'ane mo e tokoua mo e ha fua pe.