Hā'ele ki 'Alepea Featured
AATI MO E LITILĒSĀ/ART AND LITERATURE
FAIVA TA‘ANGA/FAIVA MAAU & FAIVA HIVA/POETRY & MUSIC
"Hā'ele ki 'Alepea" Fa'u 'a Sunia Tu'ineau
Hiva'i 'e he 'Okani Bay 'o Ha'amea
1. Kanali ‘o Suesi mo e maka Girbratar
Fēfē ‘apa’apa ‘o e hā’ele ki ‘Alepea
Taufengongo kiai ‘a e langi ‘o ha’a poto
Vaitafe ‘one‘one ‘o e Hahake Lotoloto
Tu’u koe pilamiti mo e langi maka Susisafe
Ngaahi ngoue fakataki ‘o e kolosasu ‘o Lote
‘Oku fēfē ‘uhila ‘i he kuonga ‘o e ‘atomi
Feleoko makineti ‘i he lao Bay ‘o Hudson
2. Tu’unga nai ki he hā ‘a e Kalonikali ‘o Kenisā
Hala ‘o e kuonga ‘oku ta’e fakatataua
Buckingham mo e ongo Taj mahal
Talanoa ange ki he Palasi Riyadh
‘I he kuonga maama anga mo e anga
Hiva mavava mo pasipasi nima ai e Tonga
Ta kuo toe ava matapā ki Selusalema
Ki ‘Esia, Taiwan pea mo Kōlea Tonga
3. Tonga koe ‘uluaki ‘i he ‘Otu Pasifiki
Kuo nau tauhi ‘a e fe’ofo’ofa ni
Ki he Aleapau ‘o ‘uta mo tahi
‘U folau vaka mo e Mala’evakapuna
‘Ofisi Konisela fo’ou ‘i Saute ‘Alepea
Langa ‘i Lonitoni ‘ofisi e folau vaka
Ko e ongo ‘oseni ‘ena ‘o e Ikata’ane
Ke tulifua ‘i he alafolau ‘a e Laione
4. Fanaongo ki he tuhu na’e fai ‘ehe peteliake
Ki he Ha’a Semi ‘i he’enau ‘i he potu Hahake
Kuo tuku tauhi ‘e he ngaahi Pule’anga
Fungani talatupu’a ‘a e Pule’anga ‘Alepea
Kohai nai tene vete ‘a e ha’i ‘o ‘Olioni
Pea ‘e ha’i ‘e hai ‘a e vete ‘o Mataliki
‘Oku kei fetafeaki ‘i he lalo mamani
‘A e ivi e ‘Otua ‘oku nau tui kiai
Fakamatala Nounou
Koe fa'u 'eni 'a e punake 'iloa 'o Vava'u ko Sunia Tu'ineau 'a ia 'oku ne viki 'a e Siutaka 'a e Hau 'o e Fonua Kuonga hono 4 Taufa'ahau Tupou IV ko e kumi ha melenga ma'a e fonua. Ko e fa'u 'eni ki he ha'ele 'a e Tama Tu'i ki 'Alepea 'i he faka'osinga nai 'o e fitungofulu tupu. 'Oku to'o mai 'e he punake 'a e ngaahi matanga 'iloa 'o 'Alepea pehe ki he Hahake Lotoloto mo mamani foki 'o faka'ali'ali mai 'i he'ene ta'anga ke fakamahino 'a e ngaahi feitu'u na'e siutaka ai 'a e Tama mo 'ene tou'anga telia 'a kaha'u 'o e fonua.
'Okui toe to'o mai foki 'e he punake 'a e ngaahi ngaue faka-tipilometika 'a Tupou IV mo hono fakafetu'utaki 'a Tonga ki he ngaahi kautaha fakamamni lahi 'a ia ko hono ola'oku inu melie ai 'a e fonua 'i he ngahai 'aho ni.
'Oku ne ngāue'aki 'a e ngaahi talanoa 'iloa 'i he hisitōli moe liukava 'i he tekinolosia 'i he founga faka-heliaki 'o fakahoa ia ki he ngaahi ngāue ma'ongo'onga 'a e Tama Tu'i Tupou IV na'e fakahoko ma'ae fonua 'a ia 'oku tau kei mataa 'o a'u mai ki he 'aho ni.
1 comment
-
Malie lahi e fa'u pea kuo kamata ke mole kau punake na'a nau mo'ui 'aki 'a e fatongia ni. Ko e ngahai fa'u 'o e 'aho ni 'oku kehe pea taka fajatupu kata. Koe 'elia 'eni 'oku tonu ke tokangaekina na;a mole.