Fenga’unu’aki ‘a e Kapineti: Fakanofo Minisitā Polisi ‘a Mateni Tapueluelu Featured
Minisitā Polisi Mateni Tapueluelu
6 Ma’asi, 2017. Kuo mahino foki hili ange ‘a e fakataha ‘a e Kapineti ‘i he pongipongi ‘o e ‘aho ni kuo tali lelei ‘i he loto hangamalie ‘e Dr. ‘Aisake Valu Eke ke fakafisi mei he lakanga Minisitā Pa’anga mo e Palani Fakafonua.
‘I he’ene pehe leva kuopau ke fakahoko ‘a e fenga’unu’aki ‘a e Kapineti pea ke fakanofo moha Minisitā fo’ou kene fetongi ‘a Dr. Eke. Kuo fakanofo ai ‘e he Palemia ‘a Mateni Tapueluelu Fakafofonga ‘o Tongatapu 4 kene hoko ki he lakanga koe Minisitā Polisi ‘o fetongi ‘a Pohiva Tui’onetoa.
‘E nofo leva ‘a Tu’i’onetoa ia ki he Potungāue Leipa pea tanaki atu kiai mo e Potungāue Pa’anga Hu Mai kae fetongi ‘e Tevita Lavemaau ‘a Dr. Eke ‘i he lakanga Minisitā Pa’anga mo e Palani Fakafonua.
Ko Mateni Tapueluelu leva ‘oku hū foou hake ki he Kapineti. 'Oku toe mahino foki mei fenga'unu'aki ko'eni kuo to'o mo e Potungāue Pilisone ia 'o 'ave ki he malumalu 'o e Potungāue Lao.
Ko Tapueluelu foki koe memipa foki ia ‘o e Paati ‘Otumotu Anga’ofa pea ‘oku mali mo e taha ‘o e ngaahi ‘ofefine ‘o e Palēmia. Na’a ne hoko koe ‘Etita ‘o e Nusipepa Kele’a he ngaahi ta’u lahi kimu’a pea ne hoko ko e Fakafofonga Fale Alea ‘o e Vahenga Tongatapu 4.
‘Oku malie ‘a e fenga’unu’aki ko’eni ‘a e Kapineti pea na’e ‘i ai foki mo e ngaahi fai fika ‘a e ni’ihi ‘i he paloti ke fakamalōlō’i ‘a e Palēmia ‘e foaki ange hanau lakanga ka ‘oku mahino mai ‘oku ‘ikai hoko ‘o hange ko ia ‘oku hoko he ‘aho ni.
8 comments
-
'Alu ai leva ko homou taimi...feinga'i atu mo Siaosi Pohiva ke pule he tafa'aki Assessment 'a e Potungaue Ako ke fakafo'ou ai leva 'ena contract fa'u software loi mo Piveni ke to e ma'u ha lau kilu he ko ena kuo tuku 'a 'Aisake Eke kitu'a ke 'oua te ne toe fehu'ia e ngaue koeni...fakapale'i leva mo 'Etuate Lavulavu ke Kovana Vava'u he hiki nima 'a 'Akosita ma'a 'Akilisi...na'a kuo taimi ke tuku a e founga totonu e tohi kole ngaue ki he pule'anga ki he ngaahi lakanga 'oku 'ata he ko e founga e 'oku talamai mo fakahoko 'e 'Akilisi.. "Te u 'oatu kotoa ma'au 'a e ngaahi me'a ni kapau te ke ki'i fakatomape'e 'o fai mai ha fo'i to'onga lotu kiate au"....Malie lahi Palemia..
-
Kuo 'ikai teo kehe ha taha mei he founga 'ae palemia. Koe tuai pe hono tuku'i atu e Potungaue Leipa kihe malumalu 'o Pohiva Tui'onetoa kuo ne terminate ai pe he 'aho tatau e acting 'a Kolotia Fotu he CEO Leipa kae mono'i mai a 'Anisi Bloomfield, CEO Customs, he toe Acting CEO Leipa. Koe fielau ha tota'utu ha motu'a he fu'u mamafa e ngaahi lakanga ma'olunga kuo tautau atu ki ai.
-
Lasalo 'oku malie he na'e feinga foki 'a Lavulavu ke 'oange 'a e Minisita 'o e ngaahi ngaue lalahi ki a 'Akosita kae fili tokua ma'a e tafa'aki 'a e Hou'eiki Nopele. 'Ikai ha toe ;uinga ka koe feinga ai pe ki he tanu hala koe'uhi koe fu'u maka 'i Ta'anea. Malie pea lesoni ka kuo fehalaaki pea poto 'a e Palemia 'o mea'i he 'e toe ngalivale ka hoko 'eni.
-
Hala tama e fo'i fika 'a 'Akosita Lavulavu he kuo mao e fo'i malanga fakahekeheke he vouti koe pehe 'e ma'u ha lakanga.
-
'Oku malie foki he 'oku hange pe 'eni ha kii foi mounu ke pukepuke mai aki a mateni kihe famili talu hono fakakakala ehe foha siisii o akilisi he telefoni a mateni toe t'oo moe kelea, pehee leva ehe tangataeiki ke ange hano tataa ke kei nofo mai pe kihe famili pea koe fielau ka toe lelei koe mateni mo e tokoni komisiona
-
Kuo taimi ke liliu e Lao ki he Fili Fale Alea, ai ha requirement e kau kanititeiti ke fakalao'i, ave ha kakai te'eki mo'ua i ha Fakamaau'anga kenau Kanititeiti, kau atu mo e mo'ui ma'a na'e fa'a taukapo'i 'e 'Akilisi he taimi koee, ko e taimi ni kuo tuku e mo'ui ma'a ki tafa'aki kuo faka minisitaa'i e kau Minisita mali tokolahi. Malie lahi ko e pule'anga faitotonu e!
-
Malie koe tu'u 'a e tokotaha ni 'I he me'a oku tui kiai pea oku tau fakamalo ai.. Oku 'ikai koe lakanga oku piki kiai koe totonu moe mo'oni 'o e me'a oku tui kiai na'e iai e fehaalaaki a e tukuaki'i ehe PM moe 'ene lipooti.. Sai pe he na'e 'ilo'i pe 'ehe vahenga ia e tu'u tau'ataaina a Eke pea kapau na'e Pule'anga e kau nopele e kei fili pe ia ki he lakanga ko'ena he koe tangata oku 'iai e mo'oni oku tui kiai pea mo ne taupau'i..
TUku e tangata'eiki kene fakahu hono famili he ko hono kuonga.. Malie e -
Mahalo kuo mei fokotu'u 'a Siaosi Pohiva ki he Minista Ako because the leader has the final say.