Fakapapau'i Lipooti Potungāue 'Atita ko e Mo'oni Tukuaki'i Faka'ilo Faka Fale Alea 'o Lavulavu Featured
Hon. Poasi Tei, Hon. 'Akilis Pohiva, Lord Fulivai, Hon. Lavulavu 'i he fosoa 'i Talihau
Nuku'alofa, 'Okatopa 19 2015. 'Oku 'i ai 'etau lea Tonga ko e "Lilolilo Kae Kio" 'a ia 'oku 'uhinga ia ko e neongo ha'atau feinga ke tanu ha faihala ka 'e 'i ai pe 'aho 'e e'a ai tuku kehe ange 'ene mata'a'ā ki he Tama 'i 'olunga.
'Oku 'oatu heni 'i he fakapipiki tohi 'i lalo 'a e Lipooti 'a e Potungāue 'Atita 'a e fonua 'i hono fiema'u 'e he Minisitā Pa'anga mo e Potungāue Pa'anga ke fakahoko 'a hono 'atita'i 'a e ngaahi tukuaki'i ki he pule kovi mo hono ngauehala'aki 'a e mafai na'e fakahoko 'e he Minisitā Ki he Ngaahi Ngāue Lalahi 'Etuate Sungalu Lavulavu. 'Oku fakamo'oni'i 'e he 'Atita Seniale mo 'ene kau ngāue 'oku mo'oni 'a e tukuaki'i ko'eni 'a ia na'e makatu'unga mei ai hono Faka'ilo Faka Fale Alea 'o 'Etuate Lavulavu 'i he mahina ko 'Aokosi 2015.
'Oku fakalilifu 'a e kakano 'o e lipooti ko'eni pea 'oku toe fakaloloma 'a e tu'unga 'oku a'u kiai 'a e fonua. Kuo maau pea tekeutua 'a e ngaahi fakamo'oni ka 'oku kei fakahoko 'a e ngaahi feinga ke taukapo'i 'a e Minisitā ko'eni hange koia 'oku toutou mahe'a mei he taukapo 'a e tafa'aki 'a e Pule'anga mo e Kau Minisitā. 'Oku fakafiefia 'a hono ma'u 'o e lipooti ko'eni pea ke tukuatu ke 'ilo kiai si'i kakai masiva 'o e fonua ki he tu'unga 'oku a'u kiai 'a e faihala mo e fakaaoao 'i hotau ki'i fonua masiva ni.
Ko e lipooti fakaikiiki 'eni pea fakatokanga'i ange 'i he lipooti ko'eni 'oku hā ai 'i he peesi hiva ko e 'avalisi 'a e lahi 'o e loli maka 'e malava 'o lele mo e uta maka mei Toula 'a ia koe fu'u maka ofi taha ia ki Talihau ki he langa fosoa ko'eni ko e loli 'e 10 'i he 'aho. Ka 'oku kehe atu pe 'a e tohi mo'ua ia 'a e foha 'o e Minisitā Paea Lavulavu 'a ia ko e loli 'e 77 ki he 'aho ka 'oku liunga ua 'a e mama'o 'o Talihau ki Toula he mama'o mei Talihau ki Ta'anea 'a ia 'oku tu'u ai 'a e fu'u maka 'o e Minisitā pea na'e lele mei ai 'a e loli 'oku tohi mo'ua 'e Paea Lavulavu.
'Oku 'iai foki 'a e tukuhua 'o pehe 'oku ngalingali ko e Helekopeta na'a ne fakahoko 'a e fetuku maka 'a Paea Lavulavu. Ko e peesi 17 leva 'oku hā ai 'a hono mamau'i 'o e founga ngāue faka-pa'anga 'a e Pule'anga (Procurement regulations), Peesi 18 'a e ngaahii fehu'aki faka-famili mo fakafo'ituitui 'a ia 'oku kaunga tonu pe kiai 'a e Minisitā 'Etuate Lavulavu, ko hono foha ko Paea Lavulavu mo e uaifi 'o e Minisitā ko 'Akosita Lavulavu.
'Oku kau heni mo e ngaahi hala faka-tevolo mo e fosoa na'e fakahoko 'a e ngāue kiai ka na'e 'ikai ha ngāue pehe ia 'o fakatātā 'aki 'a e fosoa 'o Talihau 'oku hā he peesi 6 'a ia na'e kole 'a e pa'anga ki he Pule'anga 'o fakahā 'oku mita 'e 580 'a e loloa kae fua 'e he 'Atita 'oku mita pe ia 'e 204. Ko e kaiha'a ho'atā mālie 'eni mei he pa'anga tukuhau 'a e kakai masiva 'o e fonua.
'Oku lahi faufaua mo e ngaahi fakamatala 'ikai mo'oni 'oku ma'u lelei 'e he 'Atita 'i he lipooti ko'eni pea 'oku fu'u fakalele loto. 'Oku tu'u telinga 'a e Tonga kotoa ke vakai pe koe hā 'a e tu'utu'uni 'e fakahoko 'e he Pule'anga mo e Fale Alea ki he Faka'ilo faka-Fale Alea ko'eni.
6 comments
-
Malo Faiolo Taufa e vahevahe malie pea ko hono mo'oni 'oku 10 e loli 'a Paea mo 'Etuate Lavulavu pea 'oku misini seti kotoa.
-
Fa'ahinga kalasi ka fana'i ia he'ikai mate ia, ka holo ha mo'unga ai he'ikai puli ia, ko ha la'i Folofola pe tene lava!
-
Kapau koe loloa 'oe taimi ngaue koe houa 'e 24 ('aho kakato 'e taha) pea 'oku tatau ia moe miniti 'e 1,440. Kapau te tau fakafuofua ki he loli 'e 1 'e lele tu'o 77 mei T'a'ane/Ha'alaufuli ki Talihau pea 'e lele leva e loli ko 'eni ('alu moe foki) he miniti nai 'e 19 ki he 20. Kapau 'e hiki hake 'o loli 'e 2 pea 'e toe lahi ange 'ae taimi lele (miniti 'e 38 - 40) kae holo hifo e uta 'ae loli 'e taha 'o uta pe 'e 38. Koia ai koe ki koe hiki hake 'ae me'angaue(loli) ke lahi pea 'e holo leva 'ae uta 'ae loli pea lahi e taimi fononga. 'E toki ngali poto 'ae claim 'oe totongi loli maka 'e 77 'o kapau na'e 'iai ha loli 'e 10 'oku nau lele fakataha he 'aho kae holo hifo ke nau taki fitu e uta pea ngaue pe he houa 'e 8 ki he 9. Fefe 'ae kautaha 'ae foha 'o Lavulavu - 'Oku 'iai ha'a ne loli 'e 10 pe 'ikai?
-
Ko Takiama 'ena mei fuoloa. Kapau 'oku mou sola kiai pea mou fetu'utaki mai ki he Polisi 'a Salt Lake ke 'oatu e fakaikiiki pe ko ho'o taipe'i pe 'a e 'Etuate Lavulavu he Google. Malie pea tpe leso.
-
Kuo tau honge lea ke fakaha 'aki 'etau pango'ia he me'a kuo hoko hotau fonua.
-
Kuo hulu e me'a ia pea kuo 'aonga ia ke te mata 10 kita ke te lava 'o lau. Ko e me'a pe kuo mahino he taimi ni ko Lavulavu 'oku Palemia, pea ko e toenga 'o e kau Minisita mo e PM, 'oku nau ma'u e mafai 'o e kau faka'uli, 'aia ko e fakaongoongo pe kia Lavulavu ha fa'ahinga feitu'u pe ke afe kiai. 'Alu ai leva ko e Lavu he ko ho kuonga e!