“ Kataki fakamolemole kae kau atu 'a e motu'a tu'a mo ta'e'iloa ko 'eni 'i he talanga 'i he kaveinga ma'uhinga ni. 'Oku ou fakamalo kia 'Okusi Mahina 'i he'ene vahevahe kuo fai pea pehe foki kia Failo 'i he fakamaama ma'uhinga kuo ne feia. Ko e fakalavelave teu fai 'oku makatu'unga ia 'i hoku fatongia ko e pule/'ulu 'o e saienisi 'o e 'ulufonua/environment 'i he Moana University pea 'oku lolotonga faiako'i 'a e course ko e Meteorology 320 -- Applied Meteorology pea 'oku faka'apa'apa lahi heni ki ha’a taukei he mala’e ni . ‘Oku to e hoko 'a e motu'a ni ko e earth scientist, land surveyor mo e ecophilosopher pea 'oku 'i ai 'a 'eku taukei he plate tectonic theory.
Ko e poini 'e 2 pe teu lave kiai pea kuo fakamaama 'e Failo 'a e me'a lahi. Ko e poini 'uluaki, 'oku mo'oni 'aupito 'a Failo ia 'i he'ene pehee, ko e atmospheric pressure 'oku 'uhinga ia ki he mamafa 'o e 'ea pea 'oku 'ikai ke 'i ai ha'a ne kaunga 'ana 'e taha mo e mafana 'a e 'ea. Ko e mamafa taha 'a e 'ea 'i he fukahi fonua pea 'oku a'u ki he milipa 'e 1013.6 pea 'oku 'uhinga ia ki he lahi 'a e moisture tupu mei hono misi 'e he la'a 'a e water vapor mei ha sino 'I vai pe ha me'a 'oku hauhau. ‘Oka tu'utu'ulahoko ha matangi malohi pea kuopau ke holo 'a e fua mamafa 'o e 'ea mei he 1013.6 pea ko 'ene a'u pe milipa nai 'e 940 kuo hoko 'a e matangi malohi. Ko e tu'ukimu'a taha 'i he 'ilo ki he meteolosia 'i mamani ko e Scandinavian School of Meteorology . 'I he taimi 'oku 'alomalie ai, 'oku holo 'a e mamafa 'o e 'ea 'i ho'o mavahe mei he funga fonua pea ko e 'uhinga ia 'oku pressurize ai 'a e vakapuna ke ma'u 'a e pressure 'o e fukahi fonua koe'uhi ke mo'ui 'a e kau pasese.
Ko e poini hono ua ko e pehe koia 'e 'Okusi 'oku akefua pe 'a e peau 'o tupu ai 'a e peau kula 'o 'ikai 'omai ha 'uhinga 'e taha kae tala pe ko e puna 'a e afi. ‘Oku palopalema ‘eni koe'uhi he 'oku hoko 'a e tsunami ia mei he to 'a ha plate tectonic 'e taha'i ha loloto lahi pea hoko 'a hono displace 'o e tahi pea aake ai 'a e peau 'o hoko ko e peau kula. 'Oku fakamatala'i 'e he plate tectonic theory 'oku 'i ai 'a e movement 'e 2 'a ia ko e divergent mo e convergent 'a ha 'ongo tectonic plate pea 'oku tupu heni 'a e hoko 'a e tsunami.
Fakamolemole pe ka koe vahevahe 'oku ma'uhinga ke tau tukuatu 'a e 'ata totonu kae nounou 'etau fakakikihi fakakaukau 'oku fai.
'Ofa atu Vaha'ifefeka ”