Logo
Print this page

Te'eki ha vakai mei he Pule'anga ki he palopalema faito'o konatapu Featured

Te'eki ha vakai mei he Pule'anga ki he palopalema faito'o konatapu

14 Tisema, 2018. 'Oku kei longo 'a e Pule'anga te'eki ke 'i ai ha'a nau vakai ki he ngaahi ongoongo kuo fakahoko 'e he ongoongo 'a e Televisone 'Uluaki 'a Nu'usila pea toe fakahingoa mo e fonua ko e Pule'anga 'o e 'Aisi (Kingdom fo Ice).

Na'e lele'i hokohoko foki 'i he uike ni 'i he Televisone 'Uluaki 'a Nu'usila (One News) 'a e fakamatala na'e hiki 'i ha talanoa (documentary) 'a fu'u matu'aki fakatu'utamaki hono ngaue'aki, mo hono fetuku holo 'a e faito'o konatapu koe 'aisi (methamphetamine)  'i he fonua.

Na'e toe tufaki foki 'eni 'e he ngaahi mitia faka-sosiale pea kuo a'u ki he kakai 'oku miliona 'i mamani kuo nau mamata ki he ongoongo fakamamahi ko'eni 'a ia 'oku toe 'omai pe foki 'a e ngaahi fakamo'oni ia kiai mei he Potungaue Polisi, Potungaue Mo'ui, tafa'aki 'a e kau Takilotu pehe kiate kinautolu tonu 'oku nau tufaki 'a e faito'o ni mo e kakai kehekehe pe 'o e fonua.

Na'e toe tuku mai pe foki 'i he talanoa ni mo e vakai 'a kinautolu 'oku nau ma'u 'a e faito'o ni mo kinautolu na'a nau ngaue'aki ki mu'a pea 'oku fu'u fakaloloma ke hoko 'eni 'i ha ki'i fonua si'isi'i fau hange ko Tonga ni.

Ko e koto fakamamahi mo'oni 'eni he 'oku toe kau moe longa'i fanau hono taketi'i ke nau tufaki pea kenau ma'u hono ifo 'o makatu'unga mei ai ha'anau hoko koha kau kasitoma 'i he kaha'u 'o a'u ki he mole 'enau mo'ui.

'Oku fakaleleloto foki 'a hono fakamahino mai 'i he ongoongo ni 'oku kau 'a e kau taki ma'olunga 'i he Pule'anga, kau ngaue faka-politikale, kau faifekau, kau polisi kau 'ofisa kasitomu mo e kakai falala'anga tokolahi 'i hono fakahoko 'a e ngaue pango mo matu'aki ta'e'ofa ko'eni 'i he fonua.

'Oku 'ikai ngata heni foki ka 'oku 'ikai pe maholoholo 'a hono puke 'e he kau polisi faka'aho 'a e kakai 'oku nau tufaki mo faka'aonga'i 'a e faito'o ni pea 'e faingata'a leva ke tau hanga 'o fakahalaki 'a e ongoongo ko'eni 'a e Televisone Nu'usila he 'oku malohi 'a e fakamo'oni kiai.

Na'e tataki foki 'e he faiongoongo 'a e Televisone Nu'usila ki he Pasifiki Babara Dreaver 'a e ongoongo ko'eni pea 'oku 'i ai moe tokolahi foki 'o e kakai Tonga 'oku nau fehu'ia mo fakafepaki'i 'a e ongoongo ko'eni pea tala 'oku loi pea 'oku loto mamahi ai foki mo e ni'ihi 'o e kakai hono ui 'o Tonga ni koe Pule'anga 'o e 'Aisi.

'Oku fakanatula pe foki ke tau mamahi pea ongo'i 'a hono tukuhifo 'o e  fonua makatu'unga 'i he ongo'i mamahi'i fonua (patriotism) pea 'oku 'ikai ketau kataki'i ke fakaongoongo kovi'i 'a e fonua ka 'oku mahu'inga 'i he taimi tatau ketau sio pe 'oku mo'oni 'a e ongoongo ko'eni pe 'ikai.

'Oku 'i ai 'a e tui 'oku mahu'inga ke 'asi mai 'a e kau taki ki mu'a 'o fakamahino mai a e tu'unga 'oku 'i ai 'a e fonua fekau'aki mo e fu'u peau kafakafa ko'eni he 'oku fu'u fakatu'utamaki fau pea fatu leva mei ai ha founga ke tu'u fakataha 'a e fonua ke tau'i 'a e palopalema lahi taha kuo ne uesia 'a e fonua.

Ko e fatongia totonu 'eni 'o e Pule'anga pea neongo 'oku nau taua'ataina ke 'omai ha'anau vakai ki he ongoongo ko'eni ka 'i he laumalie 'o e pule lelei mo e 'ata kitu'a pehe ki he tali ui ki he kakai, 'oku fiema'u ke tuku mai 'a e vakai 'a e Pule'anga he 'oku hoha'a 'a e kakai pea koe talanoa 'eni 'o e 'aho.

Ko e kaveinga 'eni 'oku vivili pea ko'enau 'asi mai 'e tokoni lahi pea toki poupou leva kiai 'a e ngaahi kupu fekau'aki 'o e fonua.

'Oku 'ikai ke fiema'u ke lolongo 'a e fonua he 'oku fiema'u ke 'ilo 'e he kakai 'o e fonua 'oku 'i he saluni pe 'a e kapiteni mo e kau 'ofisa.

 

 

 

Nepituno Media Online © 2015. All rights reserved.