Tukuaki’i ‘e he Palemia ‘a e ngaahi Siasi ‘oku ‘ikai kenau poupou ki he Pule’anga ^Featured

‘Oku anga maheni ‘aki pe foki ‘e he Palemia ‘o Tonga ‘Akilisi Pohiva ‘a hono tukuaki’i ‘o e kakai kehekehe pe ‘o a’u ki he ngaahi sino kekehe ‘i he sosaieti mo e fonua ki he ngaahi palopalema ‘oku hoko ‘i Tonga ni pea koe fakamuimui taha ‘eni koe ngaahi Siasi.

‘I he polokalama ‘a e ongo tangata ni na’e fakaha ai ‘e he Palemia ‘oku hoha’a ki he mahino kiate ia ‘oku ‘ikai ke toe poupou ange ‘a e ngaahi siasi kiate ia mo e  Pule'anga pea koe faka’ilonga ‘eni ‘o e mavae ‘a e ongo ‘olive ‘a ia koe faka’ilonga ia ‘oku ‘ikai lelei ki he fonua pea 'oku hoha'a lahi kiai he 'oku mafatukituki.

'I he fakamatala ‘a e Palemia na’a ne toe tukuaki’i ai foki mo hono fili ko’eni ‘a e kau taki lotu ki he Fakataha Tokoni ‘a ia ‘oku ne tui ‘oku ‘i ai ‘a e uesia lahi heni he koe sino ‘eni ‘oku fakapaasi mei ai ‘a e lao pea hoko atu ‘ene tukuaki’i na’e ‘i ai ‘enau kaunga tonu ki hono veteki ‘o e Fale Alea ‘i he ta’u 2017.

‘Oku ‘omai ‘e he fa’ahinga tukuaki’i ko’eni ‘a e founga mo e lanu tototonu ‘o e tangata’eiki Palemia ‘a ia ‘oku ho’ata mai mei ai ‘a e to’onga ‘oku malava ketau fakafuofua atu ai ‘oku tui ‘a e Palemia ki ai ‘o hange koe ngaahi me’a ko’eni:

1. Ko ia pe ‘oku poto taha ‘i Tonga ni

2. Ko ia pe ‘oku taukei mo tonu ‘ene fakafuofua

3. Ko ia pe ‘oku lotu mo’oni

4. Ko ia pe ‘oku faitotonu

5. Ko ia ‘a e lao

6. ‘Oku totonu ke tuku fakatafa’aki ‘a e lao kae fai ‘ene fakaukau

7. ‘Oku ‘ikai totonu ke toe fehu’ia ‘ene tu’utu’uni

Ko e me’a pe ‘e taha ‘oku toe heni kene fakaha mai koe ‘Otua ia pe ko’ene tukuaki’i ‘a e ‘Otua ki he ngaahi palopalema ‘oku hoko ki he fonua.

‘Oku mole ke mama’o hano tukuhifo ‘o e Palemia ka koe peteni ‘ene fakahoko fatongia mo e tukutuku’au mai ‘ene ngaahi lea, ngaue mo e tohi ‘oku malava ketau tala ‘a e sitepu ‘e hoko kiai mo e tu’unga ‘oku ‘alunga kiai ‘ene fakakaukau.

‘Oku totonu mo taau ke ‘uluaki vakai hifo ‘a e Palemia kiate ia pea ne fehu’i pe koe ha ‘oku pehe ai ‘a e fonua lolotonga ‘i he’ene lakanga taki.

Ko e ngaahi mo’oni’i me’a ‘oku hoko he fonua he ‘aho ni ‘oku ne tala fakapapau ‘a e ola ‘o ‘ene ngaue ‘a ia ‘oku anga pehe ni ‘o fakatatau ki he ngaahi mo’oni’i me’a ‘oku tau sio ‘oku hoko pea 'oku 'i ai hono fakamo'oni:

1. 'Oku kau 'eni pe ko e kuonga longoa’a taha ‘eni ‘i he hisitolia faka-politkale ‘o e fonua

2. Ko e Palemia ‘eni ‘oku lahi taha hono tukuhifo hono ngeia mo hono famili ‘e he kakai ‘o e fonua

3. Ko e Palemia ‘eni ‘oku lahi taha hono tukuaki’i ki he Pule faka-Tikitato ‘i he fonua

4. Ko e Palemia ‘eni ‘oku lahi taha hono tukuaki’i ki he pule fififili manako mo hono fili mai 'o e kakai 'oku fehu'ia ki he ngaahi lakanga ma'olunga 'i he fonua

5. Ko e Palemia pe ‘eni ‘e taha ‘oku fehu’ia lahi taha hono tu’unga fakaako mo ‘ene taukei ‘i he fonua

6. Ko e Palemia pe ‘eni ‘e taha ‘oku ne ngaue'aki pea takanga holo mo e kakai ‘oku ‘i ai honau hisitolia fai hia pea na’a nau ‘osi ngaue popula

7. Ko e Palemia pe ‘eni ‘e taha ‘oku ne tukuaki’i ‘a e ngaahi siasi mo e kau taki lotu

8. Ko e Palemia e ‘eni ‘e taha kuo veteki ai ‘e he Tu’i ai ‘a e Fale Alea

‘Oku ‘oatu pe ‘a e ngaahi fakatataa ko’eni ‘i ‘olunga koe konga pe kene fakafofonga’i ‘a e ngaahi me’a ‘oku malava ketau sio kiai mo fakamo’oni’i pea ‘oku hoko ko e ngaahi kaveinga ‘oku talanga’i lahi ‘i he fonua ‘i he ngaahi ‘aho ni.

‘Oku malava mei heni ketau fakafuofua pe kohai ‘e tukuaki’i hoko ‘a ia koe lesoni faka-politikale ‘eni ki hono taki holo ‘a e tokanga ‘a e kakai kae tautautefito ki si’i kakai masiva ‘o e fonua ‘oku ‘ikai tenau a’usia 'a e mahino pea 'oku nau 'amanaki mo misi ki ha monu'ia tenau ma'u ka 'oku ta'emalava.

'Oku toe fakatupu foki heni 'a 'enau taufehi'a 'ikai ha makatu'unga ki he hou'eiki, kau ako lelei, kakai pisinisi, kau taki lotu, kakai ma'u tu'unga mo e ngaahi kulupu 'oku 'oku tukuaki'i 'e he Palemia 'oku nau fakatupu e palopalema.