Menu
cache/resized/7a303faa48902efd848c7494b9385c2b.jpg

RED

Rapid Engineering Diagnostic

Specialize in:

...
Latest News

Tohi fakamaʻalaʻala Katinali Mafi ki he vakai ʻa e Siasi Katoliká ki he CEDAW Featured

Tohi fakamaʻalaʻala Katinali Mafi ki he vakai ʻa e Siasi Katoliká ki he CEDAW

TOHI 'A KATINALI MAFI 'O FAKAMA'ALA'ALA 'A E VAKAI 'A E SIASI KATOLIKA KI HE CEDAW

ʻOku ou fakatapu ki he Tuʻi ʻo Tongá, Sea ʻo e Fale Aleá, ʻEiki Palemia ʻo Tonga, kau Taki Lotu, houʻeiki mo e kakai kotoa ʻo e fonuá.

ʻOku laveʻi ʻe he motuʻá ni ʻoku toe fakaava ʻa e talanoa naʻe fakahoko kimuʻa he 2009 fekauʻaki mo e tuʻunga ʻo Tonga pea mo e talite pe konivesio ʻi he Ngaahi Puleʻanga Fakatahatahá (United Nations) ʻoku ʻiloa ko e CEDAW ʻa ia ʻoku fekauʻaki mo e feinga ke fakangata pe taʻofi fakaʻaufuli ʻa e ngaahi toʻonga fakaehaua mo fakaaoao kotoa ki he houʻeiki fafiné. Naʻá ku kau atu ʻi he lukuluku fakakaukau ki he Fale Alea ʻo e taʻu ko iá pea ʻi he fakaʻosí naʻe ʻikai tali ke fakamoʻoni ʻa Tonga. Ka ko eni ʻoku toe ʻohake.

ʻOku ou kole ke u tohi atu ʻi hoku lakanga ko e ʻEpikopōʻo e Taiosisi ʻo Tonga mo Niueé pea ʻi hoku fatongia fakatauhisipí ʻo kau fakataha ai mo hoku kaungā Taki Lotú ʻi hono tataki mo tokangaʻi ʻa e tākanga ʻa e ʻOtuá. Ko e taha ia ʻo e fatongia mamafa ʻo e Tauhi Sipí ke siofi ha ngaahi fili pe fakatuʻutāmaki ʻe fehangahangai mo e fanga sipí pea ke ngāue leva ke nau malu ki ha feituʻu ʻoku maʻu ai ʻa e nongá mo kei ʻinasi he mohuku lau maʻuiʻuí.

Ko eni kuo toe fakahoko ha felāfoaki ʻi he Fale Aleá fekauʻaki mo e tuʻunga ʻo e CEDAW ki Tonga mo vakai pe ʻoku totonu ke fakamoʻoni ʻa Tonga ki he konivesio ko ení pe ʻikai.

Ko ia ʻoku ou fiefia ke u kau atu ki he aleá ʻaki hano fakamaʻalaʻala atu ʻa e vakai ʻa e Siasi Katoliká ki he konivesio ko eni ʻoku ʻiloa ko e CEDAW.

Ko e meʻa ʻuluaki ʻoku fiemaʻu ʻe he konivesio ko ení ko e fiemaʻu ke taʻofi fakaʻaufuli ʻa e ngaahi ʻulungaanga fakaaoao mo fakaehaua kotoa pea mo hono pāʻusiʻi mo fakamamahiʻi e houʻeiki fafiné. Ko e ngaahi toʻonga eni ʻoku mahino ʻoku ʻikai tali ʻe he lao ʻo Tongá, ʻikai tali ʻe he Siasi Katolika Lomá pea pehē ki he ngaahi Siasi Kalisitiane kotoa pē.

ʻOku fakamamafaʻi ʻi he Siasí ʻa e ngeia ʻo e tangatá mo e fefiné ko e ʻīmisi ʻo e ʻOtuá pea ʻoku fakalaumālie ʻa e ngeia ko ení ko ʻene kaunga hangatonu ki he ʻOtuá. ʻI heʻene peheéʻoku ʻikai ke aleaʻi ia pe toe tipeitiʻi ʻa e foʻi moʻoni ko e tangatá mo e fefiné ko e ʻīmisiʻo e ʻOtuá. ʻOku tau tali ia ko e foʻi moʻoni ʻoku ʻomai heʻetau tui ʻOtuá pea hā he Tohi Tapu ʻoku tau maʻu fakahinohino mei aí ʻo hoko ko e tūhulu kiate kitautolu mo e Tonga kotoa pē. Ko e ngeia ʻo e tangatá mo e fefiné ʻoku tafe leva mei ai ʻa e ngaahi totonu tefito ko e konga hono ngeiá. ʻOku kau ai ʻa e totonu ki he moʻuí mo e malu ʻa e moʻuí pea ko e ʻuhinga ia ʻa e tokanga ʻa e konivesió. Ko e totonu ki he meʻatokoni, vai, ʻea, nofoʻanga, vala, ke ako, ke tauʻatāina ko e konga ia ʻo e ngaahi totonu tefitó. Ko e totonu taupotu ki he moʻuí ko e ʻOtuá pe he ko ia naʻá ne foakí pea ko ia pe ʻoku ʻaʻana ʻa e totonu taupotu ke ne toe toʻó. Ka ko e toʻo ʻo e moʻuí ko e foki ia ki he ʻapi ʻoku ʻi ʻitāniti ʻoku ui ko Hevani. Ko ia ko e totonu ki he moʻuí ʻoku totonu ke tapui ai pe ʻa e founga kotoa ʻe hoko ko e fakamanamana ki he moʻuí ʻo hangē ko hono fakamamahiʻi, pāʻusiʻi, mo fakaehaua e kakai fefiné.

ʻI he fāmilí ʻoku mahino ko e fakatahaʻi ʻe he ʻOtuá ʻa e tangatá mo e fefiné ʻo ʻikai ke na kei ua kae hoko pe ʻo taha. Ko e taha ko ení ʻoku fiemaʻu ke ʻi ai ha talanoa ke toe femahinoʻaki ange fekauʻaki mo e ʻofá ʻa ia ʻoku feʻofaʻaki ai ʻa e tangatá mo e fefiné. ʻOku hangēʻoku tau hoholi pe ke talanoa ki he totonú mo e konivesió kae ʻikai ha talanoa ki he ʻofa naʻe fakatupu ʻaki kitautolu ʻe he ʻOtuá. ʻI he feʻofaʻaki loloto mo moʻoní ʻoku ʻi ai ʻa e tokaʻi mo e fakaʻapaʻapa pea mo e fefakakoloaʻaki ʻa e tangatá mei hono natula tangatá pea mo e fefiné mei hono natula fefiné. ʻOku ʻikai ha ʻuhinga ko e pule aoniu ʻa e tangatá ki he fefiné pe pule aoniu ʻa e fefiné ki he tangatá. Ko e laumālie ʻo e feʻofaʻakí mo e fefakakoloaʻakí ʻoku fakaʻaiʻai ai ʻa e fakalakalaka ʻa e moʻui ʻa e tangatá mo e fefiné. ʻOku ʻikai ha loki ʻi he ʻofa moʻoní ki he fakamamahi mo e fakaehaua.

Neongo ʻa e lau ʻa Paula ʻi heʻene Tohi ki he kakai ʻEfesoó ʻoku hangēʻoku hā ko ha pule aoniu ʻa e husepanití ki he uaifí ka ko hono laumālie mo e natula ʻo e vakai ʻa Paulá ʻoku hāʻi he muimui ki he founga tauhi ʻa e ʻEikí ki he Siasí. Ko ia ʻoku fakahoko ki he husepanití ke ʻofa ki hono uaifí ʻo hangē ko e ʻofa ʻa e ʻEikí ki he Siasí. Ko e fiemaʻu ke foaki moʻui ʻo hangē ko e foaki moʻui ʻa e ʻulu ʻo e Siasí ko Sēsū ki heʻene fanga sipí. Ko ia ʻoku ʻuhinga ʻa e ʻulú ko e foaki moʻui ʻi he ʻofa ka ʻoku ʻikai ko e pule aoniu. Ka ʻi he feʻofaʻaki ʻoku loloto, fakalaumālie mo moʻoni ʻoku fefoakiʻaki moʻui ʻa e husepanití mo e uaifí. Fefoakiʻaki ʻa e koloa ʻo e hoko ʻa e tangatá ko e tangata mo e fefiné ko e fefine. Ko e ngaahi ʻuuni koloa eni ia ʻoku loloto ki he moʻui ʻa e Tongá pea ʻoku totonu ke fakaʻaiʻai mo akoʻi ki ai ʻetau fanaú. ʻOku kau hono teuteuʻi ʻo e ʻofá ki hono taʻofi ʻo e fakamamahi mo e fakaehaua he fononga ʻo e moʻuí. Ka ʻoku ʻikai hā foki eni he konivesió koeʻuhi ko e aafe ʻa e fakahinohinó ki he ʻOtuá.

Ko e moto ʻo e Sila ʻo Tongá ko e “Ko e ʻOtua mo Tonga ko Hoku Tofiʻa.” ʻI he motó ʻoku fakamuʻomuʻa ʻa e ʻOtuá ka ʻoku ʻikai ko Tonga. ʻOku tau polepole ai pea lau ai hotau monūʻia mo e malu ʻa e fonuá he malumalu ʻo e fuka ʻoku hā ai ʻa e Kolosi mo e Taʻataʻa hotau Fakamoʻuí. Ko ia ʻoku totonu ke tau muʻaki vakai ki he ngaahi fakahinohino ʻa e ʻOtuá ʻo kau ai ʻa e Fekau ʻe 10 kimuʻa pea tau vakai ki he ngaahi ʻuhinga mo e poto ʻoku ʻomai ʻe he UN ʻo fakafou mai ʻi he konivesio ʻo e CEDAW.

ʻOku ʻi ai ʻa e Fakafofonga ʻo e Siasi Katoliká ʻi he UN pea ko ia ʻokú ne muimuiʻi ʻa e ngaahi alea he UN pea mo ʻoatu ʻa e vakai ʻa e Siasí heʻene taukei he moʻui ʻa e tangatá mo e fefiné he ngaahi senituli lahi. Ko e taimi lahi ʻoku hoko ai ha ngaahi maumau ki he fāmilí pe ngaahi vāʻi he moʻuí ʻoku faʻa muʻomuʻa ʻa e kakaí ʻo kumi hūfanga pe faleʻi mei he Siasí. Ko ia ʻoku meaʻi ia ʻe he kau Taki Lotu ʻi Tongá ʻa e kumi hūfanga mo moʻui ʻa e tokolahi ki honau siasí.

Ko ia ʻoku mahuʻinga ke ʻoua ʻe aleaʻi pe ʻe he Fale Aleá ʻa e kaveinga ki he CEDAW ʻo fakangatangata ki he Fale Aleá ka ʻoku toe mahuʻinga ke ʻomai ki tuʻa ki he ngaahi sekitoa ʻo e sōsaieti ʻo Tongá ke kau atu ki he aleaʻi fakatemokalati ʻo e kaveingá. Ko e lahi ange ʻa e tipeiti mei he ngaahi sekitoa ʻo e sōsaietí ko e mahino ia ʻoku moʻui ʻa e pule fakatemokalatí ʻi Tonga. ʻI heʻene peheéʻoku kau ʻa e ngaahi siasí ʻi he sekitoa ke kau he aleá kimuʻa pea ʻoatu ki he kau Fakafofongá ke aleaʻi mo palotiʻi ʻi Fale Alea.
 
ʻOku ʻikai foki ke fakamoʻoni ʻa e Siasi Katolika Lomá ki he konivesio CEDAW koeʻuhi ko e ngaahi kupu ʻoku fepaki ia mo e tokāteline ʻo e Siasí. ʻOku mahino ʻa e ngaahi fakahinohino ʻa e Siasí fekauʻaki mo e ʻikai tali hono fakamamahiʻi, pāʻusiʻi, mo fakaehauaʻi ʻo e houʻeiki fafiné. Ka ko e ngaahi kupu ʻo e konivesió ʻoku hangēʻoku ʻikai ke ne fakaʻaiʻai ʻa e ngeia ʻo e fefiné kae tuku hifo iá ʻoku ʻikai tali ai ʻe he Siasí.

 
ʻOku mahino mei he fakahinohino fakasōsiale mo fakamōlale ʻa e Siasi Katoliká ʻoku ʻikai tali ʻa e fakavahavaha fanaú, fakapō ki manavá pea mo e nonofo pe mali ʻa e tangata mo e tangata pea pehē ki he fefine mo e fefine. Ko ia ʻoku tokanga ai ʻa e Siasí ki he ngaahi kupu ʻo e konivesió ʻoku fepaki mo e tokāteline ʻa e Siasí ʻo hangē ko e Kupu 12 mo e Kupu 16. Ka kapau ʻe fakamoʻoni ʻa e Siasí ʻoku mahino ko ʻene tali kotoa ia ʻa e ngaahi Kupú. Ko ia ʻoku ʻikai ke fakamoʻoni ai neongo ʻoku tui tatau mo e ngaahi Kupu lahi ʻo e konivesió

ʻOku fakaʻaiʻai ʻe he Komiti CEDAW ʻa e UN ke tali fakalao ʻe he ngaahi fonuá ʻa e totonu ʻa e fefiné ke fakapō ki manava he ka lahi ange hono fakalaoʻi ʻe he ngaahi fonuá pea toki fakamuimanoa leva hano fakalea mahino he CEDAW ko e “fakapō ki manavá” ko e totonu ia ʻa fafine pea kuo tali ʻe he ngaahi fonua lahi. Neongo ia ʻoku ʻikai ha mahino mai ʻa e foʻi kupuʻi lea ko e “fakapō ki manava” (abortion) ʻi heʻene tuʻu he ngaahi kupu ʻo e konivesió. Ka ko e fakaʻuhinga ʻo e ngaahi kupu ʻoku tuʻuaki ʻe he Komiti CEDAW ke fakalaoʻi ʻa e totonu ko iá. ʻE kau ʻa Tonga he poupou ko ení? Ko e lao ki he monūʻia pe mala? Ka tau fakamoʻoni ki he CEDAW ʻe tuʻu fēfē ia mo ʻetau tui ki he fakamaama ʻa e Tohi Tapú fekauʻaki mo e Fekau ʻe 10 ke ʻoua naʻá ke fakapoó. Ko e fakapō ki manavá ko e totonu pe ko e angahala?

Ko e totonu ke fili ʻe he fefiné hono malí ʻi he Kupu 16 ʻo e konivesió. ʻOku ʻikai ke fakamahino mai ko e fili hono husepānití ka ko e fili hono hoa (spouse) ʻoku tuʻu ʻatā leva ia ke fakaʻuhingaʻi ko e totonu ke fili pe hono hoa tatau ai pe pe ko e tangata mo e tangata pe fefine mo e fefine. ʻOku lau leva ia ko e totonu. Ka ʻe toe fakaʻuhingaʻi fēfēʻe Tonga ʻa e “fāmilí” heʻene Laó pea mo e ʻuhinga ko e fāmilí ko e fakavaʻe ʻo e sōsaieti ʻo Tongá. ʻE lava fēfē ke fakafetaulaki ʻa e ngaahi fakaʻuhinga ʻo e CEDAW ʻe he niʻihi mo e poto ne faʻu ʻaki ʻetau motó “Ko e ʻOtua mo Tonga ko Hoku Tofiʻa” ʻa ia kuo lave monū ai ʻa Tonga mei he kuo hilí ʻo aʻu ki he lolotongá? Ko e toki meʻa ia ʻa e Komiti he UN ke teke mai ʻa Tonga ke liliu hono fakalea ʻo e ngaahi kupu he lao ʻa Tongá ʻe fepaki mo e konivesio ʻo e CEDAW. Ka hoko ia ko e liliu lahi ia mei he fakavaʻe naʻe fakavaʻe ʻaki ʻa e Konisitutone ʻo Tongá ko e ʻOtuá pea ke tau manatu “ʻoku moʻui hotau ʻOtuá” mo fai hotau tatakí.

Ko e ngaahi fonua kuo nau fakamoʻoni ki he CEDAW ʻoku nau kei fekuki pe mo e palopalema tatau ʻi hono feingaʻi ke fakangata ʻa e fakamamahiʻi ʻo e houʻeiki fafiné. Ko e palopalema fakamāmani lahi eni ʻa ia ko e palopalema ki he tangata mo e fefine ha feituʻu pe ʻi māmani. Ko e ngāue lahi leva ke ngāue kotoa ʻa e ngaahi Siasí mo e ngaahi ʻapi akó ke fakamahino ʻa e ngeia ʻo e fefiné mo e tangatá ʻi heʻetau tui ko kitautolu ko e ʻīmisiʻo e ʻOtuá. Ko ʻetau ngāué ke fakamahino mo fakahoko ʻa e ngeia faka-ʻOtua ko eni ʻoku fakatupu maí ko e tangata mo e fefine kotoa pe. Ko e fatongia ʻo e sekitoa kotoa ʻi he sōsaieti ʻo Tongá ke fakapapauʻi ʻoku malu ʻa e nofo ʻa e tokotaha kotoa pe.  Kuopau ke hā he fakahinohino mo e akonaki ʻa e ngaahi siasí, ʻapiako, ngāueʻanga, pisinisi, Fale Alea, Puleʻanga mo e ngaahi kupu fekauʻaki kotoa pe.
 
Ko ia ʻoku ʻaonga ke tokanga ʻa e ngaahi vaʻa ʻe niʻihi fakamāmani lahi heʻenau feinga ke puleʻi ʻa Tonga mo ʻene moʻui fakalaumālié, fakasōsiale, fakamōlale mo e tapa kotoa ʻo e moʻuí kuo fakakoloa ʻaki ʻe he ʻOtuá ʻa e Tongá. Vakai naʻa ʻoku tau feinga ke taʻofi ʻa e fakaehauaʻi ʻo e houʻeiki fafiné ka ko eni ʻoku toe aafe pe ke teke malohi mai ʻa e vaʻa ko eni ʻo e UN ke liliu e anga ʻo e fakakaukau mo e nofo fakalotu ʻa e kakai ʻo Tongá. Ko ia ʻoku mahuʻinga ai ki he Fale Aleá ke ʻoua ʻe feinga leva ke fakapaasi eni kae ʻikai kau ʻa e kakai ʻo e fonuá hono aleaʻí. ʻOku fiemaʻu ke tau mātuʻaki fakapotopoto ʻi hono aleaʻi e ngaahi kaveinga ʻoku kaunga ki he lelei fakalukufua ʻa Tongá.
 
ʻOku mahuʻinga ki he Fale Aleá ke ʻoua ʻe fakavavevave ke fakalaoʻi e ngaahi meʻa ʻoku kaunga hangatonu ki he moʻui kakato ʻa e Kalisitiane ʻo Tongá. ʻOku fiemaʻu ke fai e vakai fakalelei ki he ngaahi kupu ʻoku veiveiua ai ʻa e ngaahi fonua lahi ai pea kau ai ʻa e Siasí ʻi he veiveiua ki he ngaahi kupu ʻo hangē ko e Kupu 12 mo e 16. Kapau ʻoku veiveiua ʻa e ngaahi fonuá mo e ngaahi Siasí pea ʻoku hā mai ai ʻa e vaivai ange ʻa e CEDAW fakamāmani lahi. Ko e taumuʻá ke maluʻi e houʻeiki fafiné mei he fakaehauá ʻoku mahino ʻa e tui ke taʻofi mo fakangata ka ko e hoko atu ʻa e ngaahi kupu ke fakamahino ʻa e totonu ʻo hangēʻoku ʻikai ʻi ai hano fatongia ke maluʻi e moʻui ʻo hangē ko e fakapō ki manavá ʻoku hoko ai e fepakipaki.

ʻOku mahuʻinga pe foki ke toe fai mo ha fakamanatu ko e natula totonu ʻo e tangatá mo e fefiné ʻoku ʻi ai hono natula fakafoʻituitui pea mo hono natula fakasōsiale. Ko e ngaahi fonua ʻo e Hihifó ʻoku tōʻa e fakamamafá ki he natula fakafoʻituitui ʻo fakamamafaʻi maʻu ai pe ʻa e totonu fakafoʻituituí. ʻOku iku ai ʻo ʻikai ha meʻa ia ko e nofo ʻa kāinga.
 
Ko e ngaahi fonua leva ʻe niʻihi ʻo e Hahaké ʻo hangē ko Lusia pea mo e ngaahi fonua ʻo ʻEsiá ʻo hangē ko Siaina ʻoku tōʻa e fakamamafá ki he totonu fakasōsialé ʻo tonumia ai ʻa e totonu fakafoʻituituí. Ko ia ʻoku hoko ai ʻa e faikehekehe mo e huʻuhuʻu he vāʻo e ngaahi fonua ko ení. ʻOku manavasiʻi ʻa e Hihifó naʻa haʻu e fakakaukau fakasōsiale mo fakakominiusí ʻo uesia ʻenau fakakaukau ki he totonu fakafoʻituituí. ʻI he taimi tatau ʻoku manavasiʻi ʻa Siaina mo e ngaahi fonua ʻo e Hahaké naʻa haʻu ʻa e fakakaukau fakafoʻituitui ʻa e Hihifó ʻo uesia ʻenau fakakaukau ki he nofo fakasōsiale mo fakakominiusi pea movete ai ʻenau nofó. Ko e ongo tuʻu faikehekehe eni ʻi he māmaní. Ko e talanoa ki he totonu ʻi he UN ʻoku ʻasi pe ai ʻa e huʻuhuʻu ko ení.

Ko ia ʻoku mahuʻinga ai ke lotu ʻa Tonga mo kole ʻa e tataki ʻa e ʻOtuá ke mahino ʻetau filí telia ʻa e lelei fakalukufua ʻa Tongá. ʻOku tau nofo ʻa kāinga he moʻui fakasōsialé mo hotau ngaahi ngafa mo fatongia pea ke toe tokangaekina mo e totonu fakafoʻituituí. Ko e taimi ʻoku tau talanoa ai ki he totonu fakafoʻituituí ʻoku mahuʻinga ke tokangaʻi mo e totonu fakasōsialé. ʻI he fakaʻosí ko kitautolu ko e kakai ʻo e ʻOtuá. Ko e fakafoʻituitui ʻi he nofó mo e fonongá ko e kakai ʻo e ʻOtuá ka ʻoku ʻikai ko e fakafoʻituitui pe ʻa e ʻOtuá.

Ko Tonga ʻoku kei loloto ʻa e nofo ʻa kāingá he nofo fakasōsialé pea fakamamafaʻi ai ʻa hotau ngaahi fatongia ʻi he ngaahi vaá he anga e nofo ʻa fāmilí. ʻOku mahuʻinga ke fakatokangaʻi telia naʻa tau faʻu lao ʻo ʻikai ke fakatokangaʻi ʻoku tau toʻo mai ʻa e nofo fakafoʻituitui ʻa e ngaahi fonua mulí pea tonumia ai ʻa e laumālie ʻo e nofo ʻa kāingá. ʻOku toe feinga e ngaahi fonua ʻo hangē ko ʻAmelika ke toe fakafoki e nofo fakakomiunitií ka ʻoku faingataʻa. Ko e totonu fakafoʻituituí kuo hangēʻoku ʻikai hano ngataʻangá. Ko e ngaahi lao ʻoku fakatefito pe ki he totonu fakafoʻituitui. Ko ia ʻoku ʻaonga ke fakatokangaʻi ʻe he Fale ʻeiki ʻa e mahuʻinga ke fakakaukauʻi fakalelei ʻetau ngaahi laó mo e anga e nofo ʻa kāingá mo fakafoʻituitui ʻa Tongá.
 
ʻOku ʻikai ke pehē ko e ʻikai ke fakamoʻoni ʻa e Siasí ki he konivesio fakamāmani lahi ʻo e CEDAW ʻoku ʻikai ke ne ngāue ki hono taʻofi ʻa e ngaahi toʻonga ʻoku tāpalasia ai mo tukuhifoʻi ʻa e ngeia ʻo haʻa fafiné. Kuo ʻosi fakamahino pe ʻi he ngaahi tohi fakatuʻitapu lahi ʻo kau ai ʻa Tuʻitapu Soane Paulo II kuo pekiá ʻa e fiemaʻu ke tokangaʻi ʻa e ngeia ʻo e houʻeiki fafiné. Naʻe toe fakalotolahiʻi pe foki ʻe Soane Paulo II ʻa e houʻeiki fafiné ke nau foaki ki he māmaní ʻa e ngaahi meʻaʻofa fungani kuo fakateunga ʻaki kinautolu ʻe he ʻOtuá. Naʻá ne fakatātā ki he meʻaʻofa ʻa e faʻēʻa e ʻEikí ko Maliá mo ʻene ngāue ʻi he misiona kuo tuku mai ʻe he ʻEikí. Ko e ākonga ʻuluaki mo tuʻukimuʻa ia ʻa e ʻEikí pea makehe ʻa ʻene ʻofa mo ʻene mamahiʻi ʻa e misiona ʻa e ʻEikí fekauʻaki mo e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá. Ko e Puleʻanga ʻo e faitotonu, melino mo e ʻofa.

Ko ia lolotonga ʻa e faikehekehe ʻa e fakaʻuhingá, tuí mo e fakakaukaú ʻoku mahuʻinga ke kei maʻumaʻuluta ʻa e faitotonú, melinó mo e ʻofá pea kau ki ai mo e fakaʻapaʻapá mo e fetokaʻiʻakí ʻi he fononga pilikimi ʻoku tau faí.

Fakatauange ke tau lotua ai pe ʻa Tonga pea fakamaama kitautolu ʻe he ʻOtuá ke fononga ai pe ʻa Tonga ki he muhuku ʻoku lau maʻuiʻui ʻi he tui ʻOtua mo hono talaki ʻo e Ongoongo Leleí.
 
+ Katinali Mafi
ʻEpikopōʻo e Taiosisi ʻo Tonga mo Niue
Fai ʻa e Tohí ni mei he Our Lady of Mount Carmel, Long Beach, California. 17 Maʻasi 2015 ʻaho fakamanatu ʻo Sangato Patelisio

Leave a comment

Make sure you enter all the required information, indicated by an asterisk (*). HTML code is not allowed.

back to top