Hopoki Paati Tufunga Fonua 'a e Kakai (People's National Party) ^Featured

Koe fakaafe fakalangilangi ‘o e Katoangani ko Toketa Aisake Eke, koe Minisita Pa’anga malolo, mo e memipa falealea malolo.

Koe Lea ‘oe ‘aho’ pe koe guest speaker ko Kalafi Moala, koe tu’ukimu’a he mala’e 'o e Faiongoongo pea moe politikale.

Na’e lesisita ‘a e Paati ni 'i he Pule’anga Tonga he ‘aho 7 Me 2018, pea koe Palesiteni ko Col. (Rtd) Siamelie Latu koe Konisela malolo a Tonga ihe Pule’anga Siaina pea Tokoni Palesiteni ‘a Sione Tu’itavake Fonua (Barrister & solicitor)

Na’e fakahoko ‘ehe Palesiteni, Siamelie Latu ‘ae lea talitali mone lave kihe ngaahi tefito’i taumu’a ‘a e Paati:

1. Koe Otua mo Tonga hotau tofi’a 

2. Ke tu’uloa ‘a Tupou mo hono fale’ ‘ihe fonua

3. Koe ngaahi tokateline moe tefito’i tui ‘ae lotu Kalisitiane kene tataki pea ke fai ‘ae ngaue ‘ae Tufunga Fonua ‘ae Kakai.

4. Ke pukepuke ‘ae faa’i kaveikoula ae Tonga

5. Ke muimui’i lelei ae liliu fakapolitikale oe 2010.

6. Ke fakalele ha fonua moha pule’anga oku pule lelei, ‘ata ki tu’a pea ke pukepuke ‘ae melino moe ma’uma’uluta ‘ae kakai oe fonua ke tu’uloa.

Na’e me’a e fakaafe fakalangilangi, Toketa’ Aisake Eke ‘o pehe ko e ngaahi taumu’a ngaue kuo palani mo fokotu’utu’u ‘e he Paati ni ke tau ngaue’i ‘i he taimi kotoa ke ‘unuaki ‘a Tonga ki mu’a. Pea ke tau manatu’i ma’u pe ‘a e ‘uluaki taumu’a kuo fokotu’u, ko e ‘Otua mo Tonga ko hoku tofi’a pea ko hotau mo’ua ia ki he Fale ‘o Tupou.

Ne fakahoko foki ‘e Sione Fonua, Tokoni Palesiteni, ha fakataukei ki he Paati ni, ‘one lave ai ki he ngaahi me’a lalahi ‘e 3:

1. Tufunga Fonua ‘a e ‘Uluaki Fa.

Hange koia ko hono fatu ‘o e Konisitutone ‘o fakamu’omu’a ai hono foaki e tau’ataina ke pule ‘a e fefine mo e tangata ki he ‘ene koloa.
Kimu’a ‘i he 1875 ne ‘ikai foki ke kau e kakai hono alea’i e fonua. Ka na’e fakahoko heni ‘e Tupou I ‘a hono fakahu ha fakafofonga ‘o e kakai mo e hou’eiki ke alea’i e fonua. Ko e kamata eni oe Temokalati.
Mahu’inga ‘o e ‘Otua mo Tonga ko hoku Tofi’a pea mo hono ta ‘i he sila ke fakamanatu ki he tangata mo e fefine Tonga ke ngaue fakatatau ki he tui fakakalisitiane.

2. Tufunga Fonua ‘a e La’a kuo to, King Siaosi Tupou V ‘i he 2010.

‘Ohake ‘o tokolahi ange e fakafofonga ‘o e kakai he Hou’eiki Nopele ‘i Fale Alea pea ‘omai mo e mafai mei he Fakataha Tokoni ki he Kapineti.

3. Taumu’a ngaue ‘a e Paati Tufunga Fonua ma’ae Kakai.

Fa’u ha sosaieti ‘oku to e lelei ange ke tatau e Lao ki he taha kotoa pe, pea ke mo’ui e lao ‘i he Fonua mo e Pule’anga kene ‘omai e ma’uma’uluta mo e melino ki he fonua mo e kakai. Pea ke fakamamafa’i e tufotufa taau ‘i he ako, lotu, ‘ekonomika, sosiale mo e politikale. Ko e tau’ataina ‘o e tangata mo e fefine Tonga pea ke pehe pe foki mo e tau’ataina e faiongongo.

4. Langa ha sosaieti ‘e tu’uloa.

‘I he lea ‘ae tangata Lea 'o e ‘aho’, Kalafi Moala, na’ane pehe ‘oku ne mahu’inga’ia ‘aupito ‘i he fokotu’u ‘o e paati fakapolitikale ko eni, he ko e lolotonga ni,‘oku fakalele mo pule’i ‘e he Paati pe ‘e taha ‘a Tongani, ‘aia ko e PTOA (Paati Temokalati ‘Otumotu Anga’ofa), ka’ ihe fokotu’u ‘a e Paati Tufunga Fonua ‘ae Kakai’, e lava kene pole’i ‘a e fakahoko ngaue ‘ae Paati PATOA, ikai koia pe’ ka’ kuo toe ‘iai ‘a e Paati e taha ke unga kiai ‘a kinautolu oku ikai tenau tui tatau moe Paati PATOA o hange’ koe kakai oku nau kei poupou malohi pe kinautolu ki he Pule ‘a Ha’a Moheofo, Pule ‘a e ‘Otua, moe Pule Fakatemokalati ka ‘oku ‘ikai ko e pule ‘ae PTOA.

Na’e pehe ‘e Kalafi kuo fe’unga e ngaahi fakalelei ‘o e fa’unga fakapolitikale. Ko e me’a ‘oku fiema’u he taimini ko e TAKI lelei, ke ne fakahoko mo ngaue’i e fa’unga kuo ‘osi fakahoko.

Koe ngaahi longoa’a moe fepakipaki oe ngaahi ahoni koe tupu meihe hu’ atu ‘ae kau taki’ onau fua holo honau KITA kae ikai ke ngaue o fakatatu kihe lao moe Konisitutone ‘a e fonua’ he koe taki lelei’ ia.

Na’e ‘omai foki e Kalafi ‘ae lea ‘a Palesiteni Lingikoni “ka’ oku te fie ‘ilo ‘ae natula totonu ‘oha taha, pea ‘oange kiai ha tu’unga ma’olunga pe ma’u MAFAI, pea tene toki fakaha’ ai hono natula totonu.

Na’e lotua mo tapuaki’i e Palesiteni oe Siasi Tonga Tau’ataina Faifekau Semisi Fonua ‘ae ngaue kuo fokotu’u ‘o ne pehe ko Sisu ne ‘i mamani ihe famili Tufuga pea kuo fakava’e ia ‘ihe fotuga moe mape ‘a hono pouaki e Paati ni ke fataki kihe kahauna.

Na’ane fakatatau foki ‘ae ngaue kuo fokotu’u’ kihe Saame a Tevita o hange ha vai oku tafetafe malie ma’ae kakai.