Menu
cache/resized/7a303faa48902efd848c7494b9385c2b.jpg

RED

Rapid Engineering Diagnostic

Specialize in:

...
Latest News

Tongan PM says NZ and China 'unfair' over MA-60 inaction Featured

MA60 Aircraft gifted to Tonga by China MA60 Aircraft gifted to Tonga by China

8 August, 2016. The Tongan Prime Minister says New Zealand and China have been unfair in their handling of the dispute over a controversial Tongan plane.

China gifted the MA-60 plane to Tonga in 2012, and New Zealand responded by halting tourism aid funding and discouraging tourists to fly on the plane, which was used for domestic flights.

New Zealand has argued the plane was never properly certified, a point Tongan authorities disagreed on, saying China had guaranteed the type certification.

'Akilisi Pohiva says Tonga doesn't have the technical know-how, but New Zealand and China could easily work together to solve the problem.

"I think the two countries, they are both unfair. They should have tried to resolve this problem last year or the year before last year.

It is unfair, to me it is unfair, because it is a matter for New Zealand and Chinese authorities to sit down and discuss the problem."

'Akilisi Pohiva says there was a test flight for the MA-60 last week, but he is unsure of who organised it.

-RNZI

8 comments

  • sake
    sake Tuesday, 09 August 2016 14:37 Comment Link

    Jay oku fuu mama'o aupito ho'o fakamatala mei he mo'oni, pea kuo ke fakamaau'i e vaka 'aki e fakamatala pe 'e taha. na'e ma'ama'a 'anefe ha laumiliona? tukutukuhifo ho'o talanoa ke fe'unga mo hotau vaivai. ko e fefolau'aki vakapuna kotoa 'i mamani 'oku ha'i 'e he konivesio o e ICAO pea kapau na'e mo'oni ho'o ngaahi fakamatala kuo fuoloa hano ta'ofi fakamamani lahi hono fa'u e kalasi vaka ko'eni. feifeinga mai pe ho'o fakamatala ki loto he ko e malo si'i feinga poto 'a e pule'anga ke faka'ataa ke tauhi pe hotau va mo siaina. he'ikai teke tuli e koe au ki siaina he na'e 'ikai teke fa'ele'i ha fonua.

    Report
  • Mark Hanson
    Mark Hanson Tuesday, 09 August 2016 12:01 Comment Link

    'Ikai pe lava tuku e blame game ia 'ae motu'a palemia koeni. kei operate pe he ngutulau mode. Mahino ai pe 'ene tonounou fakavesitapolo moe matu'aki vale he talanoa he levolo tipilometiki vakavaha'apule'anga. Ko 'ene lea kotoa pe koe kumi ai pe ha taha ke tukuaki'i, kae 'ikai 'ai ha'ane fokotu'utu'u mo ha'ane founga matiketika ke solova'aki e ngaahi issue ko ia. `Osi pe 'ene folahi atu e mo'ua 'o Tonga ki Siaina kuo hanga hake eni 'o tukuaki'i a NZ mo Siaina. Koe fielau e kalokalo mai ia a John Key, 'ikai fie fanongo ia kihe fakamatala atu e fatunga mo'ua ki China. He ko hai koaa na'a ne tutu a Nuku'alofa ke tupunga ai e fu'u no fakavalevale ko eni mei China? Koe vakapuna ia M60 etc. koe palopalema fakatekinikale ia ke talanoa'i 'ehe kau mataotao he tafa'aki ko ai. Koe poini he article ko eni koe vale 'ae palemia he lea moe talanoa he levolo taki 'oha fonua. Kei fetakai pe ia he levolo telelouniu moe falekoka'anga. Fai a mo ke 'alu ki 'api moe fakahela.

    Report
  • Matangi Tokelau
    Matangi Tokelau Tuesday, 09 August 2016 10:53 Comment Link

    Ngali 'e holo e fea ki Vava'u he puna 'a e MA60?....Na'e lava kakato e ta'u 'e 2 'a e fepuna'aki fakalotofonua 'a e MA60 pea na'e te'eki hoko ha fakatamaki. Kaikehe koe anga pe e sio he 'oku 'ikai teu 'enisinia vakauna au.

    Report
  • Jay
    Jay Tuesday, 09 August 2016 09:27 Comment Link

    sake mahalo kuo taimi ke ke foki aa koe ki Siaina lol kau ki'i fakama'ala'ala atu. Ko Tonga ni 'oku 'ikai ke 'i ai ha'anau kau mataotao ki hono sivi'i e malu 'a e ngaahi vakapuna. Pea 'i he'ene pehe leva, totonu leva ke tau falala ki he kau mataotao 'i he ngaahi fonua muli 'i hono sivi'i 'a e malu 'a e vakapuna. Pea kuo fakamahino mei he sivi kuo fai 'e he kau mataotao 'i 'Amelika, Pilitania, 'Aositelelia, Nu'usila etc. ko e MA60 'oku 'ikai malu ki he fefononga'aki he 'ea. Ko e vakapuna ko eni 'oku ma'ama'a 'a hono mahu'inga pea taimi ni'ihi 'oku tu'uaki atu 'e he kautaha 'oku nau ngaohi 'a e vaka ni 'i Siaina 'o peheni, "buy 2 and you get 1 free" Pea ke toe search hifo he google ko e ngaahi kautaha vakapuna lalahi 'i Siaina 'oku 'iai ke nau ngaue'aki 'a e MA60 'oku 'ikai ke malu. Ki'i laulau atu ange 'a e ki'i fo'i web ko ena.
    http://www.theepochtimes.com/n3/307684-plane-spurned-in-china-is-given-away-to-other-countries/
    fai ai pe si'ono fakatau ma'ama'a atu 'a Tonga ki he 'aofinima 'a Siaina. 'Ofa mai aa 'o fai ha ngaue ke too ha pupuha ke fakatau mai ha vakapuna 'oku malu kae tuku aa e mohemohe pe mo fakafalala ki Siaina ke nau tamate mo'ui e kakai Tonga.

    Report
  • sake
    sake Monday, 08 August 2016 22:15 Comment Link

    heikai ke fkongoongo etau folau kiha fakangofua mei amelika he taimi kotoa. vakai ikai kenau lava o compete mo siaina kae ai ketau fkongoongo atu kiai. kii laka atu o google kihe list oe u vakapuna accident oku tataaith ke asi ai ma60 pe oku ikai pe asi. poto koe akilisi fakapuna e vaka he e fiefia a siaina o ala mai he sipoti. tuku pe kau fakaanga ke paatato leolahi pe mei he tafaaki tae ala kiha mea ke langa e fonua. pe koe mention mai a amelika he oku nau ofa to matakkno mai hage koe ofa a siaina.

    Report
  • Jay
    Jay Monday, 08 August 2016 11:53 Comment Link

    Maikolo. Ko e mo'oni ko e Y-12 ko e vakapuna Siaina moia ka ko e me'a oku na kehekehe ai mo e MA 60 he 'oku 'osi certify ia 'e he FAA 'a 'Amelika mo Pilitania mo e ngaahi fonua lalahi 'a e Y-12 ke uta pasese he 'oku nau 'osi sivi'i 'oku malu. Ka ko e MA 60 'oku 'ikai ke tali ia he FAA 'a 'Amelika mo Pilitania mo e ngaahi fonua lalahi e uta pasese he 'oku 'ikai ke falala'anga 'a 'ene tafa'aki ki he malu 'a e kau pasese. Ko e me'a 'oku tokanga kiai 'a e Palemia ia ko e koloa ke fai mo puna e vaka ke ma'u ha pa'anga 'a e Pule'anga hala ha tokanga ki he malu 'a e mo'ui 'a e kakai.

    Report
  • maikolo
    maikolo Friday, 05 August 2016 07:52 Comment Link

    oku mou fuu tonounou fakavesitapolo aupito houeiki kapineti. koe vkpuna y12 koe gaahi pe moia mei siaina koeha kuo ataa ai ia ke puna kae puke ma60 koe vk pe moia mei siaina.koe lahi age hoo mou fkmtl koe ilonga mai age ia e kua

    Report
  • Ikani Selupe
    Ikani Selupe Friday, 05 August 2016 00:02 Comment Link

    Akilisi, naaku pehee koha atungalau ae nusipepa Talaki he fepakipaki pe hoo fakamatala au ia mei he kamata kiheene osi kae 'amo ange ae fetuutaki fakapapalangi. Ko hoo tukuakii koeni a Siaina mo Nuusila oku taeuhinga aupito he koe mafai oku ia koe moe Puleanga kemou tukuange vaka ke puna kapau oku ke pehee kuo fakalao. Koeha ke fakaongoongo holo ai kuo osi iai pe etau motu'i lao moe gaahi konivesio kuotau fakamooni kiai pea ke muimui ai.
    Toe ngalivale lahi hoo ikai keke ilo pe kohai nane organise e puna test a e vaka oku fakama kiha taki ke ikai kene ilo e mea oku hoko ki hono fonua. Fakama aupito.
    KAIKEHE koe lesoni ketau ako mei ai tautolu kau fili ketau ave ha Kanititeiti ki FaLe Alea oku ne malava a e fetuutaki fakapalangi pea toe mahinoi moe talanga fakapalangi mo fakapotopoto omi ha mea aonga maae fonua he tene fakaava mai ai ha matapa oku toe lelei ange ki Tonga ni ke mau ha ngaue a e kakai. Lolotonga hoo ongoongoa i hoo fokotuu hisitolia hoo ngaue Akilisi kuo ke toe tafoki pe hoo fakaosiosi ihe lakanga o lapa'i kotoa e ngaahi hisitolia meimei lelei naake fokotuu kimua. Ai kake fakafisi ke kei tokolahi e kau sio hake kiate koe naa osi pe ho term ku toe pe hoo fanau mo piveni ho tepile kai ne mou inasi ai moe majority of the people of Tonga.

    Report

Leave a comment

Make sure you enter all the required information, indicated by an asterisk (*). HTML code is not allowed.

back to top