Fakafepaki'i Potungaue Kasitomu loloa ange taimi ngaahi 'iote 'i Vava'u ^Featured

 'Oku anga maheni 'aki foki hono foaki 'e he Pule'anga 'o fakafou 'i he Potungaue Kasitomu ha ngofua mahina 'e fa ki he ngaahi vaka 'iote 'oku nau 'ahia 'a e Vahefonua Vava'u kau ai pe mo e toenga 'i Tonga ni pea 'oku toki malava ke fakaloloa 'oka fiema'u fakatatau ki he tu'utu'uni 'a e lao.

'I he fakamatala kuo ma'u mei he ni'ihi 'o e kau ma'u 'iote kuo ma'u ha tu'utu'uni mei he Potungaue Kasitomu 'o fakafou mai 'i he CEO 'oku 'ikai toe fakangofua ke toe loloa ange 'a e taimi 'o e ngaahi vaka 'iote 'i he mahina 'e 4. 'Oku uhinga tokua 'a e fakangata ko'eni he 'oku 'ikai tokua ke 'iai hano ola lelei (impact) 'i he 'ikonomika 'o e fonua.

'I he hoha'a 'a e taha 'o e ngaahi Kautaha faka-Takimamata na'a nau fakaha ai 'oku 'ikai ke mahino ki he Potungaue ni koe loloa ange 'a e nofo 'a e ngaahi vaka 'iote koe lahi ange ia 'enau fakatau 'i Vava'u 'o kau ai 'a e vesitapolo mo e ngoue mei he maketi 'o ma'u pisinisi ai 'a e kakai he levolo ma'ulalo 'o e fonua tukukehe ange 'a e ngaahi fakatau falekoloa mo hono ngaue'aki 'o e ngaahi sevesi faka-Takimamata 'oku ma'u 'i Vava'u.

Na'e pehe foki 'e he fakamatala 'a ni'ihi ko'eni 'oku hoha'a na'e fakaha fakahangatonu mei he 'ulu 'o e Potungaue 'oku nau hoha'a ki he lahi hono fetuku mai 'o e faito'o konatapu mo hono fakahoko 'a e ngaahi pisinisi 'ikai fakalao 'i Tonga ni. 

"Ko e palopalema 'eni ia 'a e Potungaue ko 'eni mo honau fatongia mo e Pule'anga mo e kau ma'u mafai kenau muimui'i 'a e kakai ko'eni 'oku nau pehe 'oku nau maumau lao ka 'oku 'ikai 'uhinga ia 'oku maumau lao 'a e 'iote kotoa 'oku tau mai ki Vava'u pea 'oku mole ai 'emau pisinisi 'o kau kovi ai pe ki he 'ikonomika 'o e fonua", koe fakaha ia 'e he taha 'o e kau pisinisi Takimamata 'i Vava'u ki he ongoongo ni.

Na'e 'iai foki 'a e vaka 'iote na'e puke 'i Vava'u he ngaahi ta'u si'i kuo maliu atu mo e faito'o konatapu ka 'oku 'ikai mahino pe 'oku 'i fe 'a e faito'o koia pea koe ha 'a e tu'unga 'o e ngaue ki he keisi ko'eni.

'Oku lolotonga lahi foki 'a e ngaahi palopalema fekau'aki mo e Takimamata 'i he Vahefonua Vava'u 'o kau ai 'a e honge lolo, hikihiki 'a e totongi tukuhau, mo e a'u 'eni ki he ngaahi tu'utu'uni ngaue ki he Takimamata 'oku 'ikai fakafiemalie kiate kinautolu 'oku ngaue 'i he sektoa ko'eni.

Ko e fatongia foki 'eni 'o e Pule'anga ke fakapapau'i mo fakahoko ha ngaue fakamatoato kiai he ko e sekitoa Takimamata 'oku lahi taha 'a e pa'anga 'oku ne tuku mai ki he fonua mo e 'ikonomika pea 'oku totonu ke fakafaingofua 'a e ngaahi tu'utu'uni ngaue fekau'aki mo e sekitoa ko'eni ka 'i he founga 'oku fakapotopoto.

'Oku fakahoko mai pe 'a e tali anga maheni mei he Pule'anga 'oku lolotonga fai e ngaue ki he ngaahi hoha'a 'i 'olunga.