Logo
Print this page

Lava Lelei Tanakitu'unga Tonga International Academy 2015 Featured

Fakaafe Fakalangilangi William Clive Edwards, Palofesa 'Okusitino Mahina, Dr. Langitoto Helu, Dr. Viliami Uasike Latu, Dr. Robin Havea, Vili Manuopangai Faka’osiula Hingano MP, Rev. Tevita Tapueluelu, Maliu Takai, Failo Taufa mo e ni'ihi 'o e fanauako na'a nau ma'u faka'ilonga pehe ki he ni'ihi 'o e matu'a tauhi fanau mo e kau poupou 'o e 'Apiako. Fakaafe Fakalangilangi William Clive Edwards, Palofesa 'Okusitino Mahina, Dr. Langitoto Helu, Dr. Viliami Uasike Latu, Dr. Robin Havea, Vili Manuopangai Faka’osiula Hingano MP, Rev. Tevita Tapueluelu, Maliu Takai, Failo Taufa mo e ni'ihi 'o e fanauako na'a nau ma'u faka'ilonga pehe ki he ni'ihi 'o e matu'a tauhi fanau mo e kau poupou 'o e 'Apiako.

Nuku'alofa, 12 Tisema 2015. Na’e lava lelei ‘i he efiafi Tokonaki 12 Tisema 2015 ‘a e Tanakitu’unga ‘a e Tonga International Academy ‘a ia na’e fakahoko ia ki he Holo Siasi Tonga Tau’ataina ‘o Kapetā ‘i Nuku’alofa. Ko e tanaki tu’unga ‘aki ‘eni ‘a e ‘Ako’anga ni hono ua pea koe Fakaafe Fakalangilangi ‘o e ‘aho ko William Clive Edwards OBE, LLB, SC.

Na’e fe’unga mo e fanauako ‘e toko 14 na’e foaki kiate kinautolu ‘a e gaahi faka’ilonga fakaako ‘i he apiako ni. Ko e toko 11 na’a nau lava’u lelei ‘a e Bridging Program ‘a ia koe fanau ia na’a nau fakakakato ‘enau polokalama ki he foomu 6 mo e foomu 7 kimu’a pea nau hoko atu ki he polokalama ako ki he Associate of Arts mo e Associate of Science ‘a e ‘Apiako ni.

Ko e Master of Ceremony (MC) 'o e 'aho ko Maliu Takai 'a ia koe taha ia 'o e kau faiako 'o e ako'anga ni. Na'e kamata 'aki 'a e Polokalama 'a e lotu na'e tataki ia 'e Faifekau Tevita Ngungutau Tapueluelu pea hoko atu ai pe ki he lea talitali na'e fakahoko ia 'e Dr. Viliami Uasike Latu.

Ko e tanaki tu’unga fakahistolia ‘eni ki he ako’anga ni fakatatau ki he lau ‘a e Tokoni Pule ‘o e ‘Apiako (Associate Dean) Fetongikava Dr. Viliami Uasike Latu he koe fuofua taimi ‘eni ke hilifaki ai ‘a e fuofua faka’ilonga fakaako ‘i he levolo ‘o e BA/B.Sc ‘a ia koe makamaile ia ki he ki’i ako’anga si’isi’i mo masiva ko’eni ‘i he fonua. Na’e fakamalo’ia foki ‘e Dr. Latu ‘a e Fakaafe Fakalangilangi lolotonga ‘ene fakahoko ‘a e Lea Talitali pea na’a ne fakaha ai ‘a e hounga’ia ‘a e ki’i ako’anga ‘i he me’a mai ‘a Edwards ke foaki ‘a e ngaahi faka’ilonga fakaako ‘o e ‘aho.

Na’e faaha foki ‘e Dr. Latu ko Edwards ‘a e fuofua kapiteni ‘o e Tonga High School pea koe Loea ‘iloa ‘o tatau pe ‘i Nu’usila, Pasifiki, mamani mo Tonga ni foki. Na’e foaki kiate ia ‘a e Fakalangilangi OBE (Order of British Empire) makatu’unga ‘i he’ene ngaue mateaki ‘i he mala’e ‘o e Lao ‘i Nu’usila mo e Pasifiki.

Na’e fakahoko foki ‘e he Puelako (Dean) Helu Dr. Siosaia Langitoto Helu ‘a e lipooti ki he tu’unga ‘o e ki’i ‘ako’anga ni pea na’a ne fakamamafa’i ai ‘a e fie kafataha ‘a e Tonga International Academy mo e Pule’anga pehe ki he ngaahi Siasi ‘i hono teke ‘a e maa’imoa ako ‘i he fonua. Na’a ne fakamahino foki heni koe ki’i ‘apiako pe ‘eni ‘e taha ‘a e kakai pea neongo ‘ene si’isi’i mo masiva ka ‘oku ‘ikai tuku ha ivi ‘i hono teke ‘o e maa’imoa mahu’inga ni telia e fonua mo hono kaha’u.

Na’e fakahoko foki ‘a e lea mei he Pule ki he Va’a Fakatotolo ‘a e ako’anga ni Palōfesa Hufanga Dr. ‘Okusitino Mahina pea na’a ne fakamahino ai ‘a e kavekavea’u ‘a e ako’anga ni ‘i hono fakahoko ‘a e ngaahi fakatotolo mo e ngaahi fa’u tohi ‘a ia kuo paaki ‘i he ngaahi tohi pehe ki he ngaahi ‘atikolo ‘i he ngaahi senolo mo e mitia ‘a ia ‘oku taumu’a ki hono teke ‘a e mahu’inga ‘o e fakatotolo pehe ki hono fakamaama ‘o e kakai ‘o e fonua ‘i he ngaahi kaveinga kehekehe pe ‘o ‘ikai ngata pe ‘i Tonga ni ka ki Tu’apule’anga foki.

Ko kinautolu leva ‘eni na’a nau lava’i ‘a e ngaahi faka’ilonga fakaako;

Bridging Program:

1.    Valeti Ngauamo. Hihifo NTT, Falaleu, Vaini mo Haveluloto
2.    Makelesi Tangulu. Tefisi & Taoa Vava’u
3.    Viliami Fifita. Fatumu mo Kolomotu’a Tongatapu
4.    Justine Tuliakiono. Ma’ufanga
5.    Latu Tu’akitau. Popua Tongatapu
6.    ‘Ilaisaane Ma’asi. Ha’avakatolo mo Ha’ano Ha’apai
7.    ‘Akanesi Lalahi Nau.  Ha’afeva, Hihifo Ha’apai, Nomuka mo Veitongo
8.    ‘Isileli Fififta. Kolomotu’a mo Fatumu
9.    Penitaito Tu’itupou. Taoa mo Tu’atakilangi
10.    Francine Helu Fotu. Lotofoa, Kolofo’ou mo Kolomotu’a
11.    Folauhola Helu. Lotofoa Ha’apai, Tatakamotonga, Kolofo’ou

Associate of Art

1.    Sosefo Tonga. ‘Esia Niua Fo’ou, ‘Esia ‘Eua, Puke mo Kolovai

Associate of Science

1.    Sione ‘Anga’aetau Manitisa.  Talafo’ou, Masilamea, Hihifo NTT mo Tofoa

Bachelor of Science in Marine Fisheries Management

1.    ‘Eneasi Fanua Palanite. Longomapu, Pukotala, Afa, ‘Eueiki, ‘Esia Niua Fo’ou

Na’e me’a ‘a e Fakaafe Fakalangilangi William Clive Edwards ‘o fakamamafa’i ‘a e mahu’inga ke tokanagaekina ‘a e fanau kuo nau nofo mei he ngaahi ako’anga ‘a ia ‘oku te’eki ke kakato ‘enau ako mo e mahu’inga ke fakahoko hano tokangaekina makehe kinautolu. Na’a ne toe me’a foki ‘oku mahu’inga ‘a e hokohoko lelei ‘a e ako ‘a e fanau pea ke fakapapau’i ‘oku nau hoko lelei atu ki tu’apule’anga.

Na’e fakamamafa’i ‘e he Fakaafe Fakalalangilangi ‘a e mahu’inga ke vakavakaua ‘a e ako tekinikale mo e ako ‘akatemika telia ‘a e fakalakalaka mo e kaha’u ‘o e fonua. Na’e fakatokanga’i makehe foki ‘e Edwards ‘a e tu’ungaako ma’olunga ‘oku ‘i ai ‘a e kau faiako ‘o e Tonga International Academy mo e tokolahi ‘o kinautolu ‘oku nau ma’u ‘a e ngaahi faka’ilonga fakaako ma’olunga ‘aupito.Na’a ne faka’osi ‘aki ‘ene talamonū fakakilisimasi ki he fanauako pe he ki he matu’a tauhi fanau mo e kotoa ‘o e kau ngaue ‘o e ‘apiako.

Ko e lea fakamālō na’e fakahoko ia ‘e Vili Manuopangai Faka’osiula Hingano ko e memipa ‘o e Poate ‘o e Kau Talekita ‘o e Tonga International Academy pea ko e Fakafofonga Fale Alea ia ‘o e Vahenga Ha’apai 12. Na’e fakafofonga’i foki ‘e Hingano ‘a Lord Nuku ‘a ia koe Sea ia ‘o e Poate ka ‘oku lolotonga folau ki Tu’apule’anga.

Nepituno Media Online © 2015. All rights reserved.